Komkommertijd!
Elke zomer lijkt het wel alsof het nieuws op vakantie gaat. De krantenkoppen worden opvallend rustiger, de talkshows zijn gevuld met luchtige onderwerpen, en ineens krijgen verhalen over ontsnapte dieren of opmerkelijke wereldrecords ruim baan.
Dit fenomeen staat bekend als komkommertijd. Maar waar komt die term vandaan? En waarom is er eigenlijk zo weinig écht nieuws in de zomermaanden?
Waarom is het in de zomer rustiger in het nieuws?
De komkommertijd is geen illusie – er zijn verschillende concrete redenen waarom er in de zomer minder nieuwswaardige gebeurtenissen plaatsvinden
In Nederland, en veel andere landen, houdt de politiek in de zomer een pauze. Het parlement gaat met reces, ministers zijn met vakantie, en beleidsbesluiten worden uitgesteld tot na de zomer. Daardoor vallen politieke koppen en spanningen grotendeels weg uit het nieuwsaanbod.
Ook in de rechtspraak is er rust: veel rechtbanken werken op halve kracht of zijn tijdelijk gesloten. Dat betekent minder rechtszaken, minder uitspraken, en dus ook minder juridische nieuwsverhalen.
Veel bedrijven draaien in de zomer op een lager tempo. Klanten zijn op vakantie, projecten liggen stil, en grote aankondigingen worden vaak uitgesteld tot het najaar. Dat zorgt voor minder zakelijk nieuws.
Ook de media zelf hebben te maken met vakantieroosters. Redacties zijn vaak kleiner bezet en sommige programma's of rubrieken gaan tijdelijk uit de lucht. Minder mensen betekent simpelweg minder journalistieke productie
De zomermaanden zijn relatief rustig op het gebied van grote evenementen, culturele festivals of sportwedstrijden (tenzij er een groot toernooi is, zoals het EK of de Olympische Spelen). Zonder veel grote gebeurtenissen blijft de nieuwsagenda leeg.
Alternatief nieuws dan?
Ja inderdaad, tijdens de komkommertijd zoeken media vaak naar andere manieren om de kolommen en uitzendingen te vullen. Dat levert soms opvallende of vermakelijke berichten op: bijvoorbeeld een kat die 300 kilometer van huis werd gevonden, een watermeloenfestival in een klein dorp, lokale tradities of bizarre wereldrecords. Een luchtige insteek hoort erbij, en is voor veel mensen juist een welkome afwisseling van de vaak serieuze berichtgeving.
Tenslotte, waar komt het woord komkommertijd vandaan?
De term komkommertijd is al oud en komt waarschijnlijk uit de 18e of 19e eeuw. De exacte herkomst is niet helemaal duidelijk, maar er zijn wel een paar verklaringen.
In juli en augustus is nl. de oogsttijd voor komkommers – een periode waarin er op agrarisch gebied wél veel gebeurt, maar in andere sectoren (zoals de handel of journalistiek) juist weinig. Handelaren zouden in deze periode hebben geklaagd dat er “niets te verkopen was behalve komkommers”. De term werd uiteindelijk overgenomen in de mediawereld.
Maar niet alleen in Nederland hebben we het over komkommertijd, ook in andere talen bestaat een soortgelijke uitdrukking: In het Engels: cucumber time en in het Duits: Sauregurkenzeit (zuurkomkommertijd). Het kan zijn dat de Nederlandse term kan deels uit deze talen zijn overgenomen of beïnvloed.
Foto: Freepik