(leestijd circa 2 minuten)
4 Juni aanstaande is een grote dag. De rechtbank in Den Haag wijst dan vonnis in de zaak over de natuurvergunning van Schiphol. Met een beetje mazzel valt dat niet goed uit voor het vliegveld, want rechters zijn doorgaan streng in het stikstofdossier. Wat kan er gebeuren?
In het beste geval zal de rechtbank de natuurvergunning van Schiphol vernietigen. Deze is immers aangevraagd op basis van niet-bestaande rechten. Hoewel Schiphol vindt dat de 500.000 vluchten uit 2019 maatgevend zijn en vergund, blijkt dit niet het geval te zijn.
De laatste wet die de ruimte voor Schiphol vastlegde is het Luchthavenverkeersbesluit (LVB) uit 2008. Daarin staan echter grenswaarden voor de geluidsbelasting die hooguit 420.000 vluchten toestaan. Dat LVB is bovendien niet helemaal netjes volgens de wet- en regelgeving opgesteld, dus kunnen daar strikt genomen geen rechten aan worden ontleend.
Uitgaande van deze valse veronderstelling kocht Schiphol inmiddels een stuk of zes boerderijen op om stikstofruimte te scoren. Maar als de rechter meegaat in het betoog dat de juiste beginsituatie die van het LVB uit 2008 is, dan zal het vliegveld nog vele tientallen boerderijen extra moeten opkopen. Bovendien is het nog maar de vraag of de uitwisseling van boerenstikstof en vliegtuigenstikstof nog geaccepteerd is tegenwoordig.
420.000 nog teveel
Maar MOB denkt dat – vanwege het gesjoemel bij de totstandkoming van het huidige LVB – ook die 420.000 vluchten niet de referentiesituatie vormen. Voor een echt hard besluit dat geheel volgens alle wet- en regelgeving is genomen, moet worden teruggekeerd naar halverwege jaren ’90 van de vorige eeuw.
Toen kreeg Schiphol de ruimte voor zo’n 273.000 vluchten per jaar. En dat is het aantal waar MOB zich op richt. Het zou betekenen dat Schiphol zo ongeveer moet halveren – en dat zonder balanced approach, want die geldt slechts voor krimp wegens geluidsoverlast.
Voor stikstof geldt die approach duidelijk niet. De Europese regels voor de stikstofvervuiling in ons land zijn streng. Als dit de nieuwe limiet wordt, dan kan Schiphol twee kanten op: krimpen of heel veel boerderijen opkopen. Als in honderden. Maar het is allerminst duidelijk of de stikstofruimte van die boerenbedrijven überhaupt mag worden ingezet om de massale uitstoot van vliegtuigen te compenseren. Bovendien zijn er niet zoveel boeren beschikbaar in de regio die Schiphol bevuilt.
Eerdere vonnissen in de zaak die Greenpeace aanspande tegen de Staat wegens het niet optreden tegen het stikstofoverschot, maken de puzzel voor Schiphol in ieder geval niet makkelijker.
Gesjoemel
Zoals altijd het geval in het dossier luchtvaart, wordt ook hier weer volop gesjoemeld met getallen en feiten. Zo kocht het vliegveld minstens één boerenbedrijf op dat allang niet meer actief was, maar nog wel beschikte over stikstofruimte. Via deze stap is er dus extra uitstoot gecreëerd in plaats van minder, zoals de bedoeling is. Immers wordt de niet-gebruikte ruimte nu ingezet om de emissies van vliegtuigen te compenseren.
Begin juni zal blijken of de rechter Schiphol op gelijke voet behandelt als de boeren. Waar boeren vanaf nu min of meer vogelvrij zijn, krijgt de vliegindustrie vaak het voordeel van de twijfel.
Maar in dit geval is dat eigenlijk not done. Omdat minister Wiersma de facto niets doet aan de totale stikstofdepositie in ons land, kan Schiphol zich daar niet meer op beroepen. Het argument van Schiphol dat de regering druk bezig was de stikstofuitstoot terug te brengen, snijdt daarom geen hout meer.
4 Juni wordt een belangrijke dag voor omwonenden van Schiphol. Als de rechter in lijn oordeelt met eerdere vonnissen zou het wel eens een heuse feestdag kunnen worden.
Bron