❌

Normale weergave

Gisteren β€” 16 Juli 2025Luchtvaart

Natuurvergunning Schiphol vernietigd maar strijd is nog lang niet gestreden

16 Juli 2025 om 13:11
natuur rond Schiphol(leestijd circa 5 minuten)

Een belangrijke overwinning voor de natuur en tegen de ongebreidelde groei van Schiphol, zo leek het. Op 4 juni 2025 vernietigde de rechtbank in Den Haag de natuurvergunning die voormalig minister Van der Wal in 2023 aan Schiphol verleende voor 440.000 vluchten. Wie dacht dat daarmee de kous af was, heeft het mis.

Milieuorganisaties MOB, Milieudefensie en Greenpeace tekenen hoger beroep aan tegen de schijnbaar gunstige uitspraak. Maar waarom doen zij dit, als de vergunning toch al vernietigd is?

Volgens MOB is de rechtbank weliswaar tot de juiste conclusie gekomen, maar deed zij dat op basis van grotendeels onjuiste of onvoldoende gemotiveerde gronden. Een fundamenteel gezonde natuurtoets voor Schiphol is dus nog geen gelopen race.

De zaak ligt complex voor veel buitenstaanders. Er spelen twee belangrijke zaken parallel. Ten eerste de beroepsprocedure tegen de natuurvergunning zelf, die leidde tot de vernietiging van de vergunning. Ten tweede een handhavingskwestie waarin MOB de minister opriep handhavend op te treden tegen Schiphol wegens overtredingen van de Wet natuurbescherming.

Het ministerie van LNV wees dat handhavingsverzoek af en dit besluit werd in de rechtbank Den Haag – verrassend genoeg – in stand gehouden. MOB gaat nu ook in beroep tegen dit besluit.

Geen overtreding?
De rechtbank stelde dat in de handhavingszaak geen sprake was van een overtreding op het moment van het besluit, omdat de natuurvergunning van 26 september 2023 de situatie had gelegaliseerd. Maar het cruciale punt is dat diezelfde natuurvergunning op 4 juni 2025 door de rechtbank is vernietigd.

De juridische consequentie hiervan is dat de vergunning met terugwerkende kracht ongeldig is en zelfs geacht wordt nooit te hebben bestaan.

Dit betekent dat de rechtbank in de handhavingszaak ten onrechte oordeelde dat er geen overtreding meer was. De vergunning werd door de minister expliciet genoemd als extra motivatie om het bezwaar tegen het handhavingsvverzoek ongegrond te verklaren.

Het moge duidelijk zijn: als de legalisatie achteraf niet bestaat, is het besluit dat erop gebaseerd is, onrechtmatig. Dit is geen kleinigheid. Het betekent dat Schiphol al jarenlang in strijd met de wet actief is en dat er nog steeds moet worden gehandhaafd.

Referentiesituatie
De vernietigde vergunning leunde zwaar op een referentiesituatie, de uitstoot die Schiphol ‘legaal’ al mocht veroorzaken. Maar de rechtbank vernietigde de vergunning slechts omdat de additionaliteitstoets ontbrak. Kort gezegd: maatregelen die Schiphol treft om stikstofdepositie te verminderen, moeten écht extra zijn en niet al nodig voor andere doeleinden. Maar volgens MOB, Milieudefensie en Greenpeace ligt het probleem veel dieper.

Schiphol claimde een referentiesituatie voor 540.000 danwel 516.000 vluchten in 1994 (!), en voor 460.000 voor het Aanwijzingsbesluit 2000 of 480.000 voor het Luchthavenverkeersbesluit (LVB) uit 2008. Dit is volkomen onrealistisch, stellen de milieuorganisaties.

De capaciteit van de terminal in 1994 liet bijvoorbeeld slechts 365.000 vluchten toe, onder meer omdat er veel minder opstelplaatsen voor vliegtuigen beschikbaar waren. Dit argument is door de rechter ten onrechte genegeerd, aldus de appellanten.

Tijdelijk
Bovendien waren sommige eerdere milieutoestemmingen tijdelijk van aard, zoals het Aanwijzingenbesluit 2000. Europese jurisprudentie, zoals het bekende Aqua-Pri arrest, is glashelder: een referentiesituatie kan niet worden ontleend aan een verlopen of tijdelijke vergunning.

En wat te denken van de Luchthavenverkeersbesluiten als referentie? MOB betoogt dat deze besluiten tot stand kwamen in strijd met de Wet luchtvaart en de luchtkwaliteitsgrenswaarden. Bovendien hebben ze geen formele rechtskracht, wat betekent dat Schiphol sinds 2003 feitelijk illegaal in bedrijf is, in strijd met de Habitatrichtlijn.

Een pijnlijk voorbeeld van de inconsistentie in het Schiphol-beleid: de minister stelt in deze zaak dat het LVB2008 ruimte biedt voor 480.000 vluchten, maar in een andere rechtszaak (de ‘krimpzaak’ van KLM) heeft dezelfde minister aangegeven dat de legale capaciteit van Schiphol onder het LVB2008 slechts 410.000 vluchten telde. Hij baseerde zich daarbij op een studie van het luchtvaartminnende bureau To70.

Dit is een onverduidelijke tegenstrijdigheid die de rechtbank onterecht heeft genegeerd.

Buiten zicht
En dan is er nog de Rendac-uitspraak van de Raad van State. De rechtbank oordeelde oorspronkelijk dat niet alle bestaande onderdelen van een project opnieuw beoordeeld hoefden te worden. Maar de Rendac-uitspraak zegt juist dat het gehele project na wijziging moet worden beoordeeld, inclusief de ongewijzigde delen. Dat is cruciaal omdat anders grote delen van de impact van Schiphol buiten het zicht van de vergunningverlening blijven.

De berekeningen van Schiphol’s stikstofuitstoot zijn van cruciaal belang, maar de methode waarop deze zijn gebaseerd, is – netjes gezegd – omstreden.

Schiphol gebruikt het rekenmodel LEAS-iT om de emissies te bepalen, maar dit model is niet transparant en de invoergegevens en parameters zijn niet beschikbaar voor controle door onafhankelijke deskundigen. Sterker nog, de ministers van LNV en I&W hebben zelf aangegeven dat zij niet over de gevraagde documenten of de software beschikken.

Dit is in strijd met vaste jurisprudentie en het Verdrag van Aarhuis, die stellen dat rekenprogramma’s inzichtelijk en controleerbaar moeten zijn om een eerlijke berekening te garanderen. De milieuorganisaties komen met andere – wel transparante – modellen tot belangrijk hogere emissies.

Schokkend
Alleen al het feit dat de minister een vergunning verleent zonder de berekeningen te kunnen controleren, is schokkend en getuigt niet van gedegen bestuur.

Een ander pijnpunt is de afkap van emissies boven de 3000 voet of 900 meter. Schiphol en de minister stellen dat berekeningen van deze emissies onbetrouwbaar zijn en dat deze emissies slechts een beperkte bijdrage leveren aan de depositie.

Dit is ronduit onjuist. Emissies tot 5000 meter kunnen met het gebruikte model (OPS, onderdeel van de Aerius-calculator) gewoon worden doorgerekend.

Bovendien gaat het bij de emissies hoger in de lucht vooral om natte depositie (via regen), die juist betrouwbaarder te meten is dan de droge depositie.

Piekbelaster
Een derde van alle deposities tot 5 kilometer is afkomstig van emissies boven de 3000 voet en de gemiddelde bijdrage van 0,2 mol stikstof per hectare per jaar over alle Natura 2000-gebieden is allesbehalve beperkt. Het is vergelijkbaar met de grootste industriële piekbelasters.

De rechtbank heeft ook hier ten onrechte niet erkend dat alle aspecten van het project Schiphol moeten worden beoordeeld, zo betogen de natuurorganisaties.

Ook de effecten van de depositie van zwaveldioxide zijn onvoldoende beoordeeld. Deze dragen bij aan verzuring, net als stikstof, en leiden in combinatie tot significante problemen. Zeker nu de Kritische Depositiewaarden (KDW’s) nog steeds worden overschreden.

Bovendien rekende de minister met een veel te laag zwavelgehalte voor de aangevraagde situatie en een te hoog gehalte in de referentiesituatie. Daarmee is de toename dus veel hoger dan wordt erkend. Daarnaast is volgens MOB het mobiliteitsplan – voor de aantrekkende werking van wegverkeer – onvoldoende getoetst. Autonome ontwikkelingen zoals meer elektrische auto’s worden nu onterecht aan Schiphol toegerekend, terwijl het aandeel elektrische auto’s sowieso stijgt en dus niet door Schiphol mag worden opgevoerd als mitigerende maatregel.

Geen blijvende daling
De minister stelt dat er sprake is van een “blijvende daling” van stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden, maar de milieuorganisaties bestrijden dit ten zeerste. Het begrip “blijvende daling” moet worden beoordeeld vanuit de inzichten die golden toen de Natura 2000-beheerplannen werden vastgesteld en niet vanuit een kunstmatig langere periode die een dalende trend suggereert.

Nieuwe versies van de Aerius-monitor tonen zelfs aan dat de geprognotiseerde achtergronddepositie voor 2030 in veel Natura 2000-gebieden stijgt ten opzichte van eerdere voorspellingen. Bovendien houdt de minister in de prognoses rekening met (uiterst onzeker) voorgenomen beleid, niet met alleen vastgesteld beleid. Dit ondermijnt de vereiste zekerheid van de stikstofdaling zelfs verder.

Verontrustend is dat de rechtbank de meetgegevens van het Meetnet Ammoniak in Natuurgebieden (MAN) terzijde heeft geschoven. Deze meetgegevens dienen als aanvullende validatie van economische modellen en laten voor relevante gebieden rond Schiphol een langjarige stijging in ammoniakconcentraties zien.

Dit staat haaks op de bewering van de “blijvende daling” en de verklaringen van de minister. Daarom had de rechtbank deze essentiële informatie niet mogen negeren.

Onvoldoende bescherming
De milieuorganisaties onder leiding van MOB stellen dus hoger beroep in tegen de uitspraak over de natuurvergunning van Schiphol omdat de onderliggende argumentatie van de rechtbank op cruciale punten tekortschiet.

Als deze gebreken niet worden hersteld, blijft de deur open voor toekomstige vergunningen die de natuur onvoldoende beschermen. De fundamentele problemen met de referentiesituatie, de ondoorzichtige en onvolledige berekeningen, de gebrekkige toetsing van voorgestelde maatregelen en het negeren van cruciale meetgegevens, moet worden rechtgezet.

De Raad van State doet er goed aan om in deze complexe zaak deskundigenadvies in te winnen bij de Stichting Advisering Bestuursrechtspraak (STAB). Alleen een onafhankelijke en diepgaande analyses van de technische en juridische aspecten kan leiden tot een juridisch houdbare en ecologisch verantwoorde besluitvorming over Schiphol.

De natuur én de omwonenden van Schiphol verdienen een fundamenteel correcte toepassing van de natuurbeschermingswetgeving. De strijd daarover is echter nog lang niet gestreden.

Bron

Op 12 juni 2025 om 13.39 lokale tijd stijgt in Ahmedabad een Boeing 787-8 v…

16 Juli 2025 om 13:33

Op 12 juni 2025 om 13.39 lokale tijd stijgt in Ahmedabad een Boeing 787-8 van Air India op voor een vlucht naar Londen. Nog geen dertig seconden na de start landt het vliegtuig op een medisch opleidingscentrum en eindigt vlucht AI171 in een enorme vuurzee, waarbij bijna alle inzittenden omkomen. Alleen die ene passagier op stoel 11A overleeft de ramp. Het is een wonder. 

Elektrisch vliegen lijkt een grote belofte, maar in de praktijk is het nog…

16 Juli 2025 om 13:32

Elektrisch vliegen lijkt een grote belofte, maar in de praktijk is het nog behoorlijk uitdagend. De energiedichtheid van batterijen is namelijk minstens 50 keer zo laag als die van kerosine. Bovendien zijn batterijen veel zwaarder en – in tegenstelling tot brandstof – worden ze tijdens de vlucht niet lichter. En als die elektrische energie vervolgens wordt opgewekt met fossiele brandstoffen, rijst de vraag: waar zijn we eigenlijk mee bezig? Ja, je kunt inmiddels een uur vliegen met een tweepersoons toestelletje, maar gaan we op termijn met 450 passagiers elektrisch de oceaan over? Keep dreaming…

KLM start met unieke inzet Air France-piloten

16 Juli 2025 om 13:30

Het gebeurde niet eerder dat Air France-piloten en een KLM-crew gezamenlijk een KLM-vlucht opereerden. De afgelopen maanden is er binnen Air France-KLM hard gewerkt om alle details zorgvuldig uit te werken, goed af te stemmen met vele stakeholders, zoals vakbonden en luchtvaartautoriteiten, en zo te zorgen voor een goedlopende operatie. 

“Deze samenwerking helpt KLM om deze zomer de geplande vluchten uit te voeren. Het vult onze capaciteit aan deze zomer en dat is goed voor heel KLM,” aldus Maarten Stienen, COO van KLM. “Ik ben er trots op dat we dit binnen de Air France-KLM Group mogelijk hebben gemaakt. Ik wens alle collega’s op de route een behouden vlucht en een fijne samenwerking.” 

De gezamenlijke vluchten omvatten één toestel op de route tussen John F. Kennedy Airport in New York en Schiphol, waarbij vanaf vandaag piloten van Air France de cockpit zullen bemannen. In totaal duurt dit tot einde van de zomerdienstregeling op 25 oktober. 

β€˜Rogue’ Cessna legt luchtverkeer lam met bizarre vlucht

16 Juli 2025 om 13:00

Het luchtruim boven Vancouver, West-Canada, werd dinsdag 15 juli gesloten nadat een gestolen Cessna 172 een zeer opmerkelijke vlucht uitvoerde.  Een man vertrok dinsdagmiddag vanaf Victoria International Airport (YYJ), ongeveer 65 kilometer ten zuidwesten van Vancouver. Hij had het vliegtuig eerder gestolen van een bedrijf dat de machines aanwendt om lesvluchten mee uit te voeren. [...]

Het artikel ‘Rogue’ Cessna legt luchtverkeer lam met bizarre vlucht is gepubliceerd op Up in the Sky.

KLM-partner vult leegte na abrupte exit Wizz Air

16 Juli 2025 om 12:00

KLM-partner Etihad Airways kondigt een aanzienlijk aantal nieuwe routes aan. Dit zijn opvallend genoeg vluchten die eerder uitgevoerd werden door een andere maatschappij. Etihad Airways verwelkomt zeven nieuwe routes. Vanaf november dit jaar vliegt de maatschappij op Medina, Saudi Arabië. Vanaf maart 2026 verbindt zij Abu Dhabi tevens met Almaty, Kazachstan; Bakoe, Azerbeidzjan; Boekarest, Roemenië; [...]

Het artikel KLM-partner vult leegte na abrupte exit Wizz Air is gepubliceerd op Up in the Sky.

KLM rouwt om dood collega na crash Londen

16 Juli 2025 om 11:00

KLM zegt ‘diep verslagen’ te zijn om de dood van een collega. De man was één van de piloten aan boord van de Beechcraft B200 die zondag 13 juli crashte op een luchthaven nabij Londen. Het toestel steeg zondagmiddag op vanaf het vliegveld London Southend. Kort na het opstijgen helde het toestel naar links en [...]

Het artikel KLM rouwt om dood collega na crash Londen is gepubliceerd op Up in the Sky.

Delta laat Airbus A321neo’s achter in Europa

16 Juli 2025 om 09:57

Amerikaanse invoerrechten en goedkeuringsproblemen zorgen ervoor dat enkele Airbus A321neo’s voor Delta voorlopig in Hamburg blijven.  Vooralsnog sloten de Amerikanen geen handelsovereenkomst met de Europese Unie waardoor een basistarief van tien procent importheffingen geldt op een groot deel van de producten vanuit de EU, waaronder vliegtuigen. Dat vormt een probleem voor Delta Air Lines, die [...]

Het artikel Delta laat Airbus A321neo’s achter in Europa is gepubliceerd op Up in the Sky.

ILT vraagt gemeente om ingrijpen bij zonnepark Schiphol

16 Juli 2025 om 08:30

Het nabij Schiphol gelegen zonnepanelenpark veroorzaakt mogelijk gevaarlijke reflecties die de vliegveiligheid kunnen bedreigen. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft daarom de gemeente Haarlemmermeer verzocht om in te grijpen en de vergunning voor het park te heroverwegen. Het zonnepanelenpark, dat zich bevindt in de nabijheid van de Polderbaan, veroorzaakt bij bepaalde zonnestanden een sterke [...]

Het artikel ILT vraagt gemeente om ingrijpen bij zonnepark Schiphol is gepubliceerd op Up in the Sky.

767 en A350 seconden van elkaar verwijderd

16 Juli 2025 om 06:49

Boven de uitgestrekte leegte van Siberië, in de dunbevolkte Russische republiek Toeva, vond op 7 juli een luchtvaartincident plaats dat maar nét goed afliep. Twee Chinese vliegtuigen, een Airbus A350 van Air China en een Boeing 767 van SF Airlines, kwamen op een gevaarlijk kleine afstand van elkaar te vliegen. De exacte toedracht is nog [...]

Het artikel 767 en A350 seconden van elkaar verwijderd is gepubliceerd op Up in the Sky.

OuderLuchtvaart

De omgevingsvergunning voor het zonnepark bij Schiphol waarvan de panelen z…

15 Juli 2025 om 16:38

De omgevingsvergunning voor het zonnepark bij Schiphol waarvan de panelen zonlicht zodanig weerkaatsen dat ze piloten verblinden, zou ingetrokken moeten worden. Daartoe heeft de luchtvaartautoriteit van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) een verzoek neergelegd bij de gemeente Haarlemmermeer. De ILT-Luchtvaartautoriteit vindt ook dat de gemeente handhavend moet optreden om het risico voor de vliegveiligheid.

GlobalX, breidt haar vloot uit met vier Airbus A319’s. Dat wordt het kleins…

15 Juli 2025 om 15:46

GlobalX, breidt haar vloot uit met vier Airbus A319’s. Dat wordt het kleinste type dat in dienst vliegt van de Amerikaanse luchtvaartmaatschappij. Het bedrijf is gespecialiseerd in het uitvoeren van charters voor andere partijen, zoals deze zomer TUI fly. Daarnaast verdient het bedrijf veel geld aan de controversiële deportatievluchten in opdracht de Amerikaanse overheid.

KLM is "diep verslagen" door het omkomen van de vier inzittenden bij de cra…

15 Juli 2025 om 12:43

KLM is "diep verslagen" door het omkomen van de vier inzittenden bij de crash van een Beech King Air 200 van Zeusch Aviation op Londen Southend zondag, zo laat de maatschappij weten. Eén van de Nederlandse piloten van het toestel werkte ook bij KLM, op de Boeing 777 en 787. "Onze gedachten gaan uit naar de nabestaanden, voor wie wij vanzelfsprekend klaar staan."

Een dag nadat Wizz Air de opheffing van haar dochtermaatschappij in Abu Dha…

15 Juli 2025 om 10:45

Een dag nadat Wizz Air de opheffing van haar dochtermaatschappij in Abu Dhabi bevestigd heeft, kondigt Etihad Airways maar liefst zeven nieuwe routes aan. Zes daarvan werden door Wizz Air Abu Dhabi aangeboden. Etihad gaat vanaf november van Abu Dhabi naar Medina vliegen en vanaf maart volgend jaar ook naar Almaty, Bakoe, Boekarest, Tbilisi, Tasjkent en Yerevan. De ticketverkoop start in de komende dagen.

India kijkt kritisch naar Boeings na fatale crash

15 Juli 2025 om 13:00

De Indiase luchtvaartautoriteit heeft luchtvaartmaatschappijen opdracht gegeven om brandstofschakelaars van verschillende Boeing-toestellen te inspecteren. De maatregel volgt op de fatale crash van een Boeing 787 van Air India op 12 juni, waarbij circa 260 mensen omkwamen. Het ongeluk geldt als de zwaarste vliegtuigcrash ooit op Indiase bodem. De Directorate General of Civil Aviation (DGCA) liet maandag weten [...]

Het artikel India kijkt kritisch naar Boeings na fatale crash is gepubliceerd op Up in the Sky.

Reactie op het ongeval op vliegveld London-Southend

15 Juli 2025 om 12:14

KLM is diep verslagen door het ongeval op zondag 13 juli bij vliegveld London-Southend in het Verenigd Koninkrijk. Onder de vier overleden personen is ook een KLM-collega. Onze gedachten gaan uit naar de nabestaanden, voor wie wij vanzelfsprekend klaar staan. Wij wensen familie en vrienden van de slachtoffers alle sterkte bij het verwerken van dit verschrikkelijke nieuws. We vragen iedereen om hun privacy te respecteren. Voor verdere informatie verwijzen wij naar de autoriteiten en de uitkomsten van het onderzoek.

Corendon keert terug naar populaire bestemming

15 Juli 2025 om 12:00

Vakantieaanbieder Corendon heeft aangekondigd het Kaapverdische eiland Sal opnieuw op te nemen in het winteraanbod van 2025-2026. Vanaf november vliegt Corendon Dutch Airlines drie keer per week, op dinsdag, donderdag en zaterdag, van Amsterdam naar het eiland, dat populair is onder zonzoekers tijdens de wintermaanden. Sal, onderdeel van de Kaapverdische eilanden voor de westkust van [...]

Het artikel Corendon keert terug naar populaire bestemming is gepubliceerd op Up in the Sky.

❌
❌