Vinkeveen – Wordt het Piekendief, Deinemeid of toch misschien Wet Dream? Anders dan mensen kunnen boten alle namen krijgen die je maar kunt bedenken. Waar leidt dat zoal toe?
Het is een grauwe, maar warme zondag als een boot met vier mannen de sluis bij Jachthaven Bon op de Vinkeveense Plassen passeert. Na een mannenweekend in de hoofdstad met veel sterke verhalen en bier zijn ze nu op weg naar huis, vertelt Mike Pasman, de eigenaar van boot Noortje. Zit de echte Noortje misschien thuis op hem te wachten? “Nee, iedereen denkt dat mijn vrouw zo heet”, zegt Pasman, “maar de boot dankt haar naam aan het land van herkomst: Noorwegen. En groot is ze niet, vandaar die verkleinvorm.”
Bootnaam verplicht
In Nederland is het verplicht je boot een naam te geven: een woord, een slogan, een code, alles mag. De naam hoeft ook niet uniek te zijn of netjes (zoals bij personen, die je bijvoorbeeld niet zomaar Urine zou mogen noemen). De enige eisen die het zogenoemde Binnenvaartpolitiereglement vermeldt, zijn nogal technisch van aard: de naam moet in goed leesbare en onuitwisbare Latijnse letters op de boot aangebracht zijn.
Dat de wet de schipper zo vrijlaat, wil niet zeggen dat er geen ongeschreven regels bestaan. Een boot is bijvoorbeeld altijd een vrouw of in elk geval: geen man. Dat bleek ook nog eens overduidelijk uit de inventarisatie van bootnamen die Onze Taal via de sociale media maakte.
Poseidon
“Ze veranderde aan beide kanten één plaklettertje. Aan stuurboord voer ze op de Waterpieser, en aan bakboord op de Waterpoeper.” Wie een enigszins of heel andere naam kiest voor zijn boot, doet er hoe dan ook goed aan dat even te melden bij Poseidon: de Griekse god die alle boten beschermt die hij bij naam kent.
Behalve die twee ongeschreven regels bestaat er dus vooral veel vrijheid in het kiezen van een bootnaam. Welke boten varen er zoal over de Nederlandse wateren? Allereerst is er het soort namen, waarvan het Belgische blad Varen ooit schreef dat ze echt niet meer konden: losse letters uit de namen van gezinsleden die als een kralenketting aan elkaar geregen worden tot een nieuwe constructie. Hannie Nederstigt, die op de Facebookpagina van Onze Taal de eerste is om toe te geven dat dat “hééél oubollig” is, kent bijvoorbeeld de boot Elnoja, naar de kinderen van de eigenaar (Elly, Nolly en Jan).
Soms levert zo’n kettingnaam een nieuw woord op dat een betekenislaagje toevoegt: Sjarmant (“Een hussel van onze namen: Saskia, Jasper, Marit, Arno, Nog niet eerder tegengekomen”), Toemar (“Van Ton (mijn vader), Ellis (mijn moeder), Mariëlle (ik) en Remco (mijn broer). En samen wordt dat iets als ‘Toe maar, die rijke stinkerds met hun boot’.”)
Ook op andere manieren wordt er naar gezinsnamen geknipoogd: Berenbotje (het bo(o)tje van de familie Berendsen), Lethersail (‘Let her sail’, met verwijzing naar de achternaam van de familie Lether), Roestvrij (het kunststof bootje van de familie Roest, waarin gevaren wordt ‘Als we vrij zijn’), Kielzog (van de familie Kiel), Me and Mrs. (van de familie Jones. En wat te zeggen van ‘Zuipschuit’ of ‘Bootje Ba Pau’.
Rampspoed en ellende
Dan er is nog een tweede ongeschreven regel voor bootnamen: verander die nooit! Dat brengt niets dan rampspoed en ellende. Gonneke Bonting woont op een schip waarvan de vorige eigenaar dat goede advies in de wind had geslagen: “Het is slecht met hem afgelopen: motor ontploft, vrouw ervandoor met een ander en bankroet. Toen ik het schip kocht, bood de notaris aan dat ik gratis de naam kon wijzigen. “Ik kijk wel uit!”
Maar ja, met sommige naambordjes wil je toch echt liever niet de haven in varen. Zo circuleren er op het internet foto’s van boten die Wet Dream heten of Lucky Sperm. Hoewel de naam van Marit Montés zeiljacht Elsje nu ook weer niet in die categorie viel, was ze er toch niet zo blij mee: “Hij paste niet bij ons. Tijdens het klussen schoot de nieuwe naam mij zomaar te binnen. Wij zijn eigenwijze, jonge, leven genietende zeilers die soms weleens ergens tegenaan kunnen schoppen en dus werd het Rebelsje. Zo zit de oude naam Elsje er nog in, maar heeft ze toch een naam die bij ons past.”
In de sluis wacht intussen een bootje vol Kameleon-achtige jongens tot ze naar de hoofdstad kunnen varen. Het naambordje van de boot is blanco, want zo zegt de eigenaar: “Hij moet nog even een nieuwe naam krijgen, we hebben hem overgekocht.” “Laten we hem Henk noemen”, oppert een van de jongens, terwijl de sluisdeuren zich openen. Het werd misschien wel de dag waarop zelfs de ongeschreven regels sneuvelden.
Tekst m.m.v. Taalunie.
What’s in a name…?
Het bericht Unieke bootnamen op Vinkeveense Plassen verscheen eerst op Nieuwe Meerbode.
Log in
