Door Donald Esser.
Uithoorn – Inwoners van Uithoorn worden structureel blootgesteld aan te hoge geluidsniveaus door vliegverkeer. Dat bleek eerder uit metingen van Sensornet, waaruit naar voren kwam dat het gemiddelde geluidsniveau in 2024 op 56 dB(A) Lden lag – 11 decibel boven de streefwaarde van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Vooral in de avonduren worden piekgeluiden boven de 80 dB(A) gemeten. “Dat is de nacht van onze kinderen”, zei wethouder Ferry Hoekstra destijds. “Geluid waarbij mensen vrijwel zeker wakker van worden of onrustig slapen.”
Naar aanleiding van deze bevindingen sprak Nieuwe Meerbode opnieuw met Hoekstra. Hij gaat dieper in op de achterliggende problematiek en de stappen die de gemeente nu onderneemt.
Structurele overlast door Aalsmeerbaan
Volgens Hoekstra ligt de kern van het probleem bij de Aalsmeerbaan, die in de zuidoosthoek van Schiphol ligt. “We hebben vooral last van vrachtvliegtuigen die richting het oosten vertrekken. Die draaien in een bocht precies boven Legmeer-West. Dat is een woonwijk. Daar worden pieken van boven de 80 decibel gemeten. Dat leidt tot slaapverstoring, zeker bij kinderen. Dat kun je een gemeenschap niet aandoen.”
De cijfers benadrukken dat de overlast niet incidenteel is. “Uit onze eigen vragenlijst blijkt dat 74% van de respondenten overlast ervaart. En dat terwijl het een secundaire baan is. In 2008 waren er nog zo’n 38.000 starts vanaf deze baan, in 2024 ruim 64.000. Dat is bijna een verdubbeling. De primaire startbaan is de Kaagbaan, maar die wordt regelmatig ontzien.”
Starts en landingen
Ter verduidelijking: op Schiphol wordt onderscheid gemaakt tussen primaire en secundaire start- en landingsbanen, afhankelijk van de bevolkingsdichtheid nabij de baan en ligging ten opzichte van de omgeving. Dat moet worden meegenomen bij de gebruiksfrequentie. Een dichtbevolkt gebied vlak naast de baan (waar de vliegtuigen nog laag vliegen) zou moeten worden ontzien. De primaire banen zijn de Kaagbaan en de Polderbaan ten noorden van Amsterdam. Deze worden het meest gebruikt voor starts en landingen, omdat ze gunstig liggen ten opzichte van de heersende windrichting en relatief weinig overlast veroorzaken voor dichtbevolkte gebieden vlak bij de baan. De secundaire banen zijn de Aalsmeerbaan, Buitenveldertbaan, Zwanenburgbaan en de Oostbaan. Hoekstra: “De Aalsmeerbaan is officieel een secundaire baan, maar wordt in de praktijk steeds vaker gebruikt, met name voor starts richting het oosten. Dit leidt in Uithoorn tot structurele overlast, terwijl deze baan oorspronkelijk bedoeld was voor beperkt gebruik.”
Eigen metingen, eigen koers
De gemeente kijkt verder dan alleen de cijfers van het ministerie. “We hebben Sensornet eigen meetpunten neer laten zetten, met een meetdriehoek in Uithoorn. Daarmee kunnen we objectief vaststellen wat de werkelijke geluidsbelasting is. Want de officiële berekenings-methode – de zogeheten Lden-methode – biedt veel ruimte voor interpretatie. Het ministerie zegt: ‘Jullie zitten binnen de bandbreedte’, maar dat is niet het hele verhaal.”
Juridische stappen
De gemeente heeft inmiddels twee juridische trajecten in gang gezet. “We dienen een handhavingsverzoek in bij de minister en de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) vanwege de structurele overschrijding van de geluidsnormen op het handhavingspunt. Daarnaast tekenen we beroep aan bij de Raad van State tegen het versneld Luchthaven-verkeersbesluit (LVB).”
Geen echte verbetering
Volgens Hoekstra biedt het nieuwe versnelde LVB geen echte verbetering. “Het nieuwe maximumaantal vliegbewegingen ligt zelfs hoger dan het werkelijke aantal van vorig jaar. En als nachtvluchten simpelweg worden verschoven naar de avond, neemt de overlast alleen maar toe. Dat is geen oplossing.”
Samenwerking en frustratie
Hoewel de gemeente actief deelneemt aan de Bestuurlijke Regiegroep Schiphol (BRS), waarin tientallen gemeenten uit vier provincies vertegenwoordigd zijn, heeft wethouder Hoekstra het gevoel dat de stem van Uithoorn onvoldoende doorklinkt. “We hebben jarenlang constructief meegedacht, gelobbyd en talloze rapporten bestudeerd. Zelfs de huidige CEO van Schiphol, Pieter van Oord, gaf tijdens een werkbezoek aan: ‘Er moet iets gebeuren, het is buitengewoon complex.’ Maar daar blijft het helaas vaak bij. Het gevoel overheerst dat we met de rug tegen de muur staan.”
Herstel van de scheefgroei
Toch blijft Hoekstra strijdbaar: “We willen het maximale eruit halen voor onze inwoners. Dat kan juridische stappen betekenen, maar we blijven ook in gesprek met Den Haag. We willen herstel van de scheefgroei. Onze stelregel is, dat elke maatregel moet leiden tot een verbetering voor inwoners. We streven naar een eerlijke verdeling van de lasten. We denken overigens dat krimp de enige manier is om de leefomgeving voor iedereen te verbeteren.”
Belang van omwonenden
De wethouder sluit af met een duidelijke boodschap: “Het kan niet zo zijn dat het belang van omwonenden structureel genegeerd wordt. De grens wordt niet alleen in de lucht overschreden, maar ook in wat je mensen kunt aandoen. Het is nu echt tijd voor verandering.”
Op de foto: Ferry Hoekstra: ‘We willen het maximale eruit halen voor onze inwoners.’ Foto: aangeleverd.
Het bericht Uithoorn onderneemt juridische stappen tegen Schiphol verscheen eerst op Nieuwe Meerbode.