Alleen de SP en 50Plus stemden woensdag tegen de Perspectiefnota, die de contouren voor de begroting van volgend jaar (en het beleid) bevat en via een meerjarenbegroting eigenlijk tot 2029. Het is het laatste jaar van de bestaande coalitie en dus van het huidige college van B en W. Dat wil nog snel de ambities waarmaken die, ook die nog niet zijn uitgevoerd. Daar had de VVD, de grootste fractie in de coalitie, bij monde van fractievoorzitter Jet Smit, vrijwel alleen maar lofprijzingen voor. “Het gaat goed met Amstelveem”, vond ze. Maar daar waren SP en 50Plus het dus mee eens al zag de VVD de aan het opzetten van een gemeentelijk warmtebedrijf nog wel risico’s.
Gewoontegetrouw zorgde ook de laatste Perspectiefnota van de thans zittende raad weer voor en lawine van moties (vijftien), die veelal niet verder dan de aanbeveling van (honden) poepvrije speelplaatsen (VVD).
LHBTI+
Die lawine was de kritiek van fractievoorzitter Michel Becker van Actief voor Amstelveen (AVA), die met zijn fractie constant tegen de moties stemde, met uitzondering van die van de ChristenUnie waarin op een lokaal hitteplan werd aangedrongen. “Verder zijn wij tevreden hoe wij en andere partijen zijn meegenomen zijn bij de vaststelling van de Cultuurvisie en het Mediabeleid, zo kan het dus ook,” zei Becker in zijn algemene beschouwing. Over de talloze moties zij dat die in de nadagen van college niet effectief zijn. “Wij zien deze wensen en gedachten liever terug in de komende verkiezingsprogramma’s, dan hoeven wij er niet over te stemmen, maar kunnen de kiezers dat doen.” Wat hem in botsing bracht met fractievoorzitter Harmen van der Steenhoven van coalitiepartner D66, zelf indiener van drie moties (over het betrekken van woningzoekenden bij nieuwplannen, het openbaar vervoer en een onderzoek naar de afname bij jongeren van lhbtiq+ acceptatie). Becker hield vol dat men niet over zijn politieke graf heen moet willen regeren wat door de aan de moties verbonden kosten en het beleid wel het geval is, terwijl nog niet bekend is hoe de volgende coalitie (en dus het college) er uit zal zien. Van Steenhoven vond die redenering bizar, zei hij.
Internationalisering
Als lokale partij maakt Actief voor Amstelveen zich grote zorgen over de internationalisering. “De sociale cohesie in wijken en sportverenigingen staat onder druk en op een aantal scholen staat de viering van Sinterklaas en Kerstmis zelfs ter discussie”, zei Becker. “Wél een groots Diwali- en Japanfestival op het Stadshart maar geen Hollands muziekfestival op het plein.” Woningen gaan vooral en andere kapitaalkrachtigen van elders voor weinig naar Amstelveense starters en senioren, klaagde hij. Becker trok de door B en W beoogde doorstroming dan ook in twijfel. “De miljoenen investeringen voor scholen om o.a. internationale- en leerlingen van buiten Amstelveen te faciliteren, zijn ons een doorn in het oog.” Hij wil eindelijk, onder meer door een actief grondbeleid, de wachtlijsten van vijftien jaar voor Amstelveense starters aanpakken. Voordat dit aantal van 110.000 inwoners, waar het gemeentebestuur van droomt, overschreden gaat worden, pleiten AV voor meer onderzoek naar het economisch belang en de sociale en maatschappelijk gevolgen.
Inclusiviteit
De PvdA streeft, zei fractievoorzitter Esther Veenboer, naar een inclusieve samenleving. “Waar de VVD aangaf achter het afschaffen van voorrang voor statushouders te staan, constateren wij dat dit ze. “De motie D66 ‘vrij om jezelf te zijn’ (gericht op lhbtiq-gemeenschap, red.) dienen wij daarom van harte mee in. Het sluit aan bij de overtuiging van de PvdA dat de gemeente een actieve rol moet spelen in het creëren van een veilige en inclusieve leefomgeving voor jongeren.” Het was overigens, wegens het laatste jaar voor de raadsverkiezingen, volgens haar een beleidsarme nota en pleitte voor solidariteit, gelijkwaardigheid, inclusiviteit en bestaanszekerheid. “Zoals ik vorig jaar bij de behandeling van de PN al memoreerde zien we dat het debat verhardt en mensen tegenover elkaar komen te staan, terwijl we juist op zoek zouden moeten gaan naar wat ons bindt.” Volgens haar organiseert de fusiepartij GLPvdA in september een ‘raadsgesprek’ daarover en inmiddels hebben andere partijen zich daar ook bij aangesloten om erover te praten.
De scherpste uitingen van ongelijkheid is volgens haar de wooncrisis. “Het is onaanvaardbaar dat jongeren jaren op een wachtlijst staan of dat werkende gezinnen meer dan de helft van hun inkomen kwijt zijn aan huur”, zei ze. “De PvdA is blij met de grote stappen die zijn gezet op het gebied van betaalbaar wonen, waaronder ook sociale huur. Wij hebben daar de afgelopen jaren stevig op ingezet, en het resultaat wordt nu zichtbaar.” Maar zij kon er niet omheen dat het starten van nieuwe bouwprojecten vaak moeizaam gaat. “De stem van die groep de (nog) geen huis heeft wordt in de praktijk vaak overstemd door de mensen die al een huis hebben en er niet iets bij willen in hun achtertuin.” Dat vond ook D66 die met een motie kwam om woningzoekenden te laten meepraten over nieuwbouwprojecten en woningbouwbeleid.
Huurders
“U kiest voor de verhuurder en wij voor de huurder”, verweet fractievoorzitter Lenart de Looze van GroenLinks de VVD. Daar was eigenlijk Emiel Sjaardema van 50Plus het wel mee eens, want ook die hekelde de kosten van het wonen en zei dat binnen twee jaar de OZB met 24% is gestegen. Vooral voor huurders is Amstelveen de duurste gemeente in de regio al blijft de VVD roepen dat de kosten per huishouden gemiddeld het laagst zijn.
Hij verwachtte dat de komende verkiezingen vooral weer zullen gaan over wonen. Het college meldt wel geregeld de ‘successen’ maar kan ondertussen volgens hem nog steeds niet voldoen aan de eisen van Amstelveense jongeren en ouderen die gewoon willen wonen. “Ook een initiatief voor ouderenwoningen van ‘Woongroep senioren Amstelveen’ wil maar niet vlotten wegens een andere prioritering. Ook voor de komende raadsperiode gaat het 50PLUS Amstelveen niet om zo veel of zo hoog mogelijk te bouwen – om maar aan de vraag vanuit Brussel en Den Haag te voldoen – maar om gericht te bouwen voor wat we nu en in de nabije toekomst hier nodig hebben”, zei hij. “Hoe helpen we onze eigen kinderen verder in plaats van de wereldproblematiek op te willen lossen.” Sjaardema signaleerde een vergrijzende bevolking en ouderen moeten volgens hem vrijwillig naar een meer voor hen geschikte woning met een gezamenlijke opzet en gezond oud kunnen worden in een voor hen vertrouwde omgeving.
50PLUS Amstelveen blijft een voorstander voor het houden van een referendum bij belangrijke of controversiële onderwerpen. ”Het bestuur van onze gemeente voelt nu voor veel inwoners aan als een logge tanker op volle zee die bijna niet meer valt bij te sturen.” Er wordt volgens Sjaardema te veel bepaald door een te kleine groep, die niet dezelfde problemen heeft als gemiddelde burger en zich daar ook niet in kan verplaatsen. Na de algemene beschouwingen, die vooral beklemtoonden dat het goed gaat in Amstelveen, stemde 50PLUS, evenals vorige jaren, tegen de in de perspectiefnota uitgezette koers.
Macht
De andere tegenstemmer was de SP die het – niet voor de eerste keer – over machtsverhoudingen had. “Perspectief vereist visie en de visie van de coalitie maar ook breder in de raad is vooral bijsturen binnen bepaalde kaders”, zei fractievoorzitter Patrick Adriaans. “Die kaders zijn heilig, en daarbij worden de bestaande machtsverhoudingen in stand gehouden.” Hij vond dat het in Amstelveen vooral om eigendom gaat en noemde de nieuwe wijk de Scheg (die bestaat uit de delen Oost, West en Midden, waar alleen in het laatste sociale huurwoningen komen, red.) als voorbeeld van onverantwoord eigenaarschap, dat leidt tot speculatie en dure huizenprijzen. “Is het koudwatervrees, lafheid of machtswellust? De SP hoopt het eerste. Dan is verandering in ieder geval mogelijk. Het lijkt ook angst te zijn voor de mening van de inwoner. Democratie is niet voor bange mensen en de SP is in ieder geval een partij met lef.” Koudwatervrees was ook de oorzaak ervan, zei hij, dat raad zich in meerderheid uitsprak tegen verlichting arbeidsomstandigheden op Schiphol. “In woord zich uitspreken maar daar niet de daad bijvoegen. De betreffende medewerkers willen voor betere arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden staken, maar tot tweemaal toe is hen dat verboden door de rechter. De heersende macht houdt veranderingen tegen en de gemeenteraad durft in meerderheid geen daden bij het woord te voegen.”
AM-match
Ook AM-match bedient zich volgens hem van machtsmisbruik, dat mensen in een kwetsbare treft. Die worden opgeroepen te komen voor een gesprek over geluk, zonder breder perspectief, vertelde hij. “Het is paternalistisch en contraproductief richting mensen die in een machteloze positie zitten.” Ondanks tevredenheid over het nu standaard in de plannen van B en W opgenomen percentage van 20 voor de sociale huursector, vindt de SP dar nog altijd te weinig. “Maar het tij is langzaam aan het keren”, zei Adriaans. Hij verklaarde zich, evenals GroenLinks, tegen de huurverhogingen die die particuliere verhuurder toepassen een (wettelijk) papieren werkelijkheid. “Maar de papieren werkelijkheid is nog onvoldoende de realiteit”, zei hij, volgens hem een kwestie van gestoorde machtsverhoudingen. De SP kwam overigens met een motie over het onderwerp, die net als die van de van GroenLinks (waarin die fractie voorstelde een voorlichtingscampagne over seksuele gezondheid te starten en eenmalig gratis condooms ui te delen) werd verworpen. De motie van de SP was met steun van GroenLinks en ChristenUnie ingediend.
2050
Fractievoorzitter Pieter Monkelbaan van Burgerbelangen Amstelveen (bbA) verplaatste de gemeenteraad naar 2050, als het er in de stad heel anders uitziet. “Niet meer het ‘voorstadje van Amsterdam’. Nee, we zijn nu een trotse, zelfstandige, groene én hypermoderne stad met 116.666 inwoners. Het terugkopen van Amsterdam Zuid aan Amstelveen is bijna afgerond.” Een stad waarin het om menselijkheid en leefbaarheid draait, zei hij. Het jaar 2025 ligt dan ver achter de gemeente. “Het was de tijd dat we ons nog druk maakten over woningbouw, onkruid, zorg, het Poelwater, veiligheid, het OV, fatbikes en leefbaarheid”, zei hij, al zijn de wachtlijsten voor een woning zijn verkort tot drie weken. “In Amstelveen plannen we nu woonwijken mét buurtgevoel, waar buren elkaar nog groeten. Gewoon met een ouderwets ‘goeiemorgen’.”
Schiphol
In 2050 heeft Amstelveen volgens hem, dankzij decennia lobbyen, ook een no-fly-zone boven Kronenburg en Schiphol in zee wordt in 2051 opgeleverd. “En dankzij innovatieve luchtfilters ademen we in 2050 niet langer ultrafijnstof in, maar gewoon Amstelveense buitenlucht – met een vleugje bloesem uit het Bloesempark.” Er zijn dan twee Stadsparken bijgekomen, namelijk ten zuiden van de Scheg en bij de Nesserlaan en de middelbare scholen geven naar zijn mening les in vakken als klimaatkunde, AI-ethiek en hoe men parkeert zonder boete in Amstelveen. Amstelveen moet geen kopie van de grote stad worden, vindt BBA. “Museum Jan, het Cobra en het raadhuis zetelen inmiddels in het KLM-gebouw.”
Dwaze vragen
Het CDA stelde bij monde van fractievoorzitter Arjen Siegmann vragen over, ondanks het zonnig perspectief der Perspectiefnota, toch vragen over de werkelijke problemen van Nederland en dus van Amstelveen en de aankomende raadsverkiezingen. Met de Nieuw Legmeer en de Scheg lopen de kosten toch weer uit de hand, onder meer door de gestegen grondprijzen. “Wij lopen tegen een betonnen muur”, zei hij. Siegmann vroeg zich of men bestuurlijk niet moest gaan nadenken over een koerswijziging. Een andere manier van bouwen bijvoorbeeld, die mensen kunnen betalen voor hun woningen. “Waarbij wij ons niet blindstaren op de percentages voor sociale huur”, voegde hij er aan toe.
Ook had hij vragen over de jeugdzorgkosten, die landelijk tussen 2016 ben 2024 zijn verdubbeld, tot nu acht miljard per jaar, terwijl uit onderzoek blijkt dat de Nederlandse jongeren de gelukkigste ter wereld zijn. Ook in Amstelveen zijn de kosten van jeugdhulp verdubbeld doordat steeds meer kinderen die nodig hebben en de kosten per traject stijgen. “Wat zijn wij hier precies aan het doen?”, vroeg Siegmann zich af. Jongeren worden blijkbaar niet ongelukkiger, maar het kan natuurlijk dat men nu meer verwacht dan wat vroeger ‘normaal’ werd gevonden, zei hij, zich afvragend of jeugdzorg wek de juiste oplossing is voor tieners die afwijkend gedrag vertonen jegens de samenleving.
Ook de sociale cohesie lag hem zwaar op de maag, waaraan steeds meer wordt uitgegeven. Zouden wij niet meer ruimte voor een andere vormen van samenhang, vroeg hij zich af. Hij kreeg geen antwoord op zijn vragen. “Dwaze vragen misschien, maar dan ben ik dan maar”, zei hij.
Progressief
Bij de behandeling van de nota speelde vooral de start van de verkiezingscampagnes mee. “Juist in Amstelveen is een progressieve fractie echt nodig”, vond De Looze van GroenLinks. Die ontbreekt blijkbaar in het bestaande college van B en W, dat uit de coalitie van VVD, D66, PvdA en Goed voor Amstelveen voortkwam. De PvdA wil kennelijk met GroenLinks verder en de fusiepartij loopt zich warm voor een plek in het nieuwe college.
Kinderrechten
Anders dan het CDA moet er voor Goed voor Amstelveen bij monde van fractievoorzitter Jacqueline Höchner juist meer geld naar jeugdzorg. Zij kwam naar haar zeggen in het bijzonder op voor de kinderrechten, waarover zij een motie indiende. “Investeren in onze kinderen is investeren in de toekomst van de samenleving”, zei ze. “Nederland is op de KidsRights Index gedaald tot onder de bovenste 20 van de lijst. Een van redenen is de discriminatie van kinderen met een beperking, drinkwater-veiligheid, mentale gezondheid van kinderen met een toenemende suicidaliteit, kinderarbeid en online uitbuiting (in Australië komt er een wet dat eind 2025 social media verboden is voor kinderen tot 16 jaar), en dan nog de lage vaccinatiegraad ten behoeve van de gewone kinderziekten, waar de rijksoverheid zelf schuldig aan is.” Zij was ermee ingenomen dat Amstelveen goed scoort op onderwijs en levensstandaard.
Log in
