Omwonenden Hamburg stappen op na tien jaar vruchteloos luchtvaartoverleg

Vijf organisaties van omwonenden in het Duitse Hamburg stappen uit het overleg met de vliegindustrie. “Dialoog mag nooit een vervanging zijn van echte actie”, hekelt Martin Mosel het schijnoverleg. Hij is de voorzitter van de actieve BIG Fluglärm.
Bijna tien jaar werd er vergaderd over hinderbeperking door het vliegverkeer, met overheden, luchtvaartmaatschappijen en het vliegveld. Maar nu is er een heldere conclusie: BIG Fluglärm en vier andere organisaties stappen uit dit overleg en gaan op zoek naar “meer bindende manieren om te participeren”.
In 2015 werd de Alliance for Aircraft Noise Protection opgericht naar aanleiding van een door burgers ingebrachte motie. Het doel was om effectieve maatregelen te ontwikkelen om de overlast van het vliegverkeer terug te dringen. Het werd destijds gevierd als een mijlpaal, een teken van gezamenlijk werken aan een betere toekomst. Tien jaar later klapt het initiatief.
Participatie-simulator
“De alliantie was een politieke belofte, maar degradeerde tot een participatie-simulator”, vertelt Mosel. “In plaats van actie te ondernemen, luisterde de tegenpartij. In plaats van beslissingen te nemen werd er gediscussieerd. Participatie is geen vervanging voor actie wanneer de gezondheidsproblemen zich opstapelen.”
De stap van de vijf bewonersorganisaties is volgens eigen zeggen geen eendagsvlieg, maar het resultaat van jaren van observatie, ervaring en groeiende frustratie. Talloze suggesties, tips, opinies van experts en data-analyses werden ingediend – maar het pad naar verandering van beleid werd continu geblokkeerd.
In Hamburg speelt een groot conflict over nachtvluchten. Maar ook daar wilde politiek noch vliegindustrie ook maar één wijziging doorvoeren. Het lijkt allemaal sterk op de situatie in ons land waar de MRS en diens voorgangers als ORS en Alders-tafel al meer dan dertig jaar overleggen zonder enig resultaat voor de omwonenden. Integendeel: de situatie wordt ieder jaar erger.
‘Er gebeurde niets’
“De discussie was er, de analyses stapelden zich op, zelfs was er overeenstemming over de noodzaak tot hervorming – maar er gebeurde niets. Dat is precies het probleem van de alliantie”, aldus Mosel.
“De term ‘alliantie’ suggereert dat er sprake is van een gelijkwaardig partnerschap. In werkelijkheid werden omwonenden gewoon genegeerd en uitgelachen.”
BIG Fluglärm geeft aan dat er geen sprake is van een pauze, maar van een heus vertrek uit het overleg. De vereniging ziet het als een nieuw begin om omwonenden beter te beschermen tegen de nukken van de vliegindustrie. “Juridisch, politiek en via de publiciteit.”
Facade
Mosel: “We hebben geen behoefte meer aan overleg waarin iedere kritiek wordt weggepoetst. We willen een politiek die optreedt en instituties die de boel in de gaten houden. Maar niet langer onder het mom van een alliantie die bewezen heeft niets meer te zijn dan een facade.”
In ons land loopt de Maatschappelijke Raad Schiphol hetzelfde risico. Hoewel in de wet het adviesrecht is vastgelegd, heeft minister Barry Madlener inmiddels de raad meerdere malen gepasseerd. Zijn reactie op de adviezen is vaak nietszeggend en glad geformuleerd, maar geen enkele keer is er iets gebeurd met zo’n advies.