(leestijd circa 4 minuten)
Vorige week organiseerde Air France-KLM (AFKL) zijn jaarlijkse vergadering voor aandeelhouders. Het gepoch over het financiële herstel wordt echter overschaduwd door hardnekkige problemen.
Dit blijkt uit het meer dan 500 pagina’s tellende Universal Registration Document dat het bedrijf zelf publiceerde. Het stuk geeft gedetailleerde informatie over de stand van zaken binnen de onderneming.
Achter de façade van een solide kaspositie en dalende schulden, schuilen kwetsbaarheden die niet alleen de winstmarges onder druk zetten, maar ook directe gevolgen hebben voor omwonenden, reizigers en werknemers.
Het beeld dat AFKL schetst van een veerkrachtige speler die zich aanpast aan een complexe wereld, wordt overschaduwd door de operationele realiteit, de grote financiële risico’s en de maatschappelijke impact van de bedrijfsactiviteiten. Zo worstelt de firma met de decarbonisatie en de immer stijgende kosten daarvan.
Impact op milieu
Hoewel AFKL investeert in vlootvernieuwing en de inkoop van alternatieve brandstoffen mondjesmaat opvoert, blijft de impact op het milieu zelfs de directie zorgen baren. Het bedrijf erkent in het document de negatieve impact op klimaatverandering, luchtvervuiling en geluid.
Zo is de uitstoot van broeikasgassen inmiddels een reëel en financieel probleem geworden, waarbij de transitie naar minder uitstoot aanzienlijke financiële risico’s met zich meebrengt. Dat heeft te maken met steeds striktere regelgeving, de hoge kosten van alternatieve brandstoffen en het risico op het verlies van slots.
AFKL stelt nog steeds te streven naar het bijmengen van 10 procent alternatieve brandstoffen in 2030, hoger dan de huidige regelgeving vereist. Maar in 2024 werd slechts 1,25 procent bijgemengd, zo staat er te lezen. Het illustreert hoe ver de onderneming nog verwijderd is van de inzet van echt duurzame brandstoffen.
Naast CO2 noemt AFKL ook de uitstoot van andere luchtvervuilende stoffen zoals NOx en SOx een groeiend probleem. En ook hier gaan die problemen gepaard met financiële risico’s, bijvoorbeeld als gevolg van nieuwe regelgeving of ook weer slotbeperkingen.
Geluidshinder materieel probleem
AFKL erkent dat de geluidshinder van het vliegverkeer een belangrijke negatieve impact heeft op de leefomstandigheden rond hubs. De aanhoudende discussies over de hinder rond met name Schiphol en de Parijse luchthavens leiden tot onzekerheid over het toekomstige aantal slots of hogere kosten vanwege bijdragen aan isolatieprogramma’s. Zo stellen de Franse autoriteiten steeds strengere regels op Orly. Ondanks de inzet van nieuwere toestellen blijft de groei van het vliegverkeer de geluidsreductie tenietdoen, zo weet ook de Parijse firma.
De reiziger ondervindt steeds meer problemen door operationele verstoringen zoals het uitvallen of vertragingen van vluchten. Oorzaken zijn het vollopen van de bestaande luchthavens, complexere regelgeving, arbeidsconflichten en personeelstekorten, vlootproblemen zoals te late levering van toestellen of onderdelen en de veranderende weersomstandigheden als gevolg van klimaatverandering. Het leidt allemaal tot hogere kosten en een lagere klanttevredenheid.
Zo werden in 2024 de zomeractiviteiten van Transavia negatief beïnvloed door onder meer een tekort aan reserveonderdelen. Air France had last van stakingen, onder meer bij de luchtverkeersleiding. En bij KLM was sprake van problemen bij de bagageafhandeling en het vlootonderhoud en hielden de personeelstekorten aan. Alle problemen leiden tot aanzienlijke irritaties bij klanten.
Personeel roert zich
De operationele uitdagingen hangen nauw samen met personeelszaken. Krappe arbeidsvoorwaarden en organisatiewijzigingen (lees: ontslagen) zetten de betrokkenheid van de medewerkers onder druk. Daaruit ontstaan dan weer risico’s op stakingen en andere arbeidsconflicten zoals moeizame cao-onderhandelingen.
De gevolgen daarvan zijn groeiende personeelskosten, een stijgend ziekteverzuim en een groot verloop. Bovendien heeft het bedrijf een voortdurend gebrek aan specifieke vaardigheden, met name in de techniek, het onderhoud en de IT. Deze problemen verhogen de kosten én de risico’s.
Hoewel het concern een robuuste liquiditeitspositie claimt van 9,4 miljard euro aan het einde van 2024, blijft de balans kwetsbaar. Het eigen vermogen van 799 miljoen euro is nog steeds fors lager dan het niveau van 2019. Daardoor bestaat een groot risico dat de firma bij een volgende crisis opnieuw problemen krijgt met het eigen vermogen en daardoor beperkte toegang tot de kapitaalmarkten. De lage beurskoers helpt daar evenmin bij.
Staatssteun
De covid-crisis heeft duidelijk gemaakt hoe afhankelijk AFKL is van overheidssteun. Hoewel de steun werd terugbetaald in 2022 en 2023 blijft onzekerheid bestaan over de juridische status ervan. Ryanair heeft in januari 2025 beroep aangetekend tegen de Franse staat om niet-terugbetaalde voordelen en rente alsnog terug te vorderen. Het hoofdstuk van de jongste staatssteun is daarmee nog lang niet afgesloten.
Eind 2024 was de bruto schuld van AFKL opgelopen tot 8,9 miljard euro. Dat betekent dat het bedrijf aanzienlijke renterisico’s loopt bij stijgende tarieven. Ook de steeds lagere koers van de dollar baart de directie zorgen. Over de lage beurskoers laat het management zich niet uit.
De steeds striktere regelgeving is een ander punt van zorg, zo staat te lezen in het rapport. Zo lopen de kosten van emissiehandelssystemen als EU ETS en Corsia in rap tempo op, gloren er mogelijk nieuwe kosten vanwege luchtvervuiling en worden de rechten van passagiers (bijvoorbeeld na vertragingen) steeds kostbaarder. Verder blijkt AFKL betrokken te zijn in juridische procedures over mededinging in de vrachtsector.
Oorlog
En dan is er nog de geopolitieke onrust, zoals de oorlog in Oekraïne waardoor AFKL moet omvliegen, de ontwikkelingen binnen de Amerikaanse regering waardoor minder mensen het land willen bezoeken en de kans op nieuwe pandemieën. Van een heel andere orde zijn dan weer de Olympische Spelen in Parijs die een negatieve impact hadden op de zomerinkomsten van Air France.
Het omvangrijke document van AFKL schetst weliswaar een beeld van financieel herstel, maar de gedetailleerde beschrijving van de risico’s en operationele ‘uitdagingen’ onthullen een gevaarlijke, onderliggende kwetsbaarheid. De milieu-impact blijft substantieel, personeels- en operationele problemen zorgen voor verstoringen van het netwerk en de financiële positie, hoewel verbeterd, blijft gevoelig voor schokken.
De schijn van stabiliteit wordt tenietgedaan door de vele uitdagingen die de luchtvaartonderneming zelf benoemt. Het is wachten op een nieuwe financiële ramp.
Bron
Log in
