Er zijn weinig dingen die mij nog écht verrassen op elf kilometer hoogte. Ik heb gefeest in First Class, gehuild in Economy, en gescholden in Business. Maar zelfs ík, als wereldreiziger, luchtvaartgek en levensgenieter, ben de laatste tijd opgeschrikt. Niet door een slechte maaltijd of huilende baby’s, maar door iets veel ongrijpbaarders: turbulentie. En nee, ik bedoel niet dat gezellige gehobbel bij het dalen. Ik heb het over luchtzakken die je plotseling drie meter de lucht in katapulteren en daarna weer zes omlaag slingeren. Zonder waarschuwing.

(leestijd circa 2 minuten)

De vliegindustrie heeft de ICAO, een organisatie van de Verenigde Naties voor de regulering van de burgerluchtvaart, stevig in de houdgreep. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van InfluenceMap.

In een besloten vergadering over zogenaamd klimaatbeleid zaten onlangs veertien keer zoveel vertegenwoordigers van de luchtvaart- en fossiele industrie aan tafel als onafhankelijke klimaatexperts. Slechts één klimaatorganisatie werd toegelaten.

Tijdens de recente ICAO-meeting over ‘milieubescherming’ in februari van dit jaar was 31 procent van de afgevaardigden rechtstreeks gelinkt aan de industrie. Het ging om medewerkers van luchtvaartmaatschappijen, vliegtuigfabrikanten en oliebedrijven als ExxonMobil en Chevron. Daartegenover stonden slechts vijf vertegenwoordigers van milieuorganisaties – amper twee procent van het totaal.

Opvallend detail: één branchevereniging van vliegtuigfabrikanten stuurde in zijn eentje maar liefst 41 vertegenwoordigers, meer dan welke nationale delegatie dan ook.

Vier graden opwarming
Volgens onafhankelijke onderzoekers is het beleid van ICAO volstrekt ontoereikend om de klimaatcrisis het hoofd te bieden. Het huidige pad van de internationale vliegindustrie leidt bij ongewijzigd beleid naar een opwarming van ruim 4 graden. De afspraken zijn door deskundigen bestempeld als “kritisch onvoldoende”.

Toch blijven ICAO en de sector wijzen op luchtfietserij zoals emissiecompensaties, ‘duurzame’ vliegtuigbrandstoffen en zuinigere vliegtuigen. Onafhankelijke wetenschappers wijzen er al jaren op dat deze middelen de enorme groei in vliegverkeer nooit kunnen compenseren.

Waar andere VN-organisaties publieke vergaderingen houden, werkt ICAO achter gesloten deuren. Afgevaardigden moeten zelfs geheimhoudingsverklaringen tekenen en kunnen voor een ongelimiteerd bedrag aansprakelijk worden gehouden bij schending. Zo krijgen lobbyisten vrij spel en blijft publieke controle uit.

600 dollar
Media worden geweerd bij de bijeenkomsten van ICAO. Wel zijn er achteraf verslagen beschikbaar, maar die kosten meer dan 600 dollar. Dat is voor veel journalisten en onderzoekers een onoverkomelijke financiële barrière, zodat ook deze informatie aan het zicht wordt onttrokken.

Volgens InfluenceMap is dit een bewuste strategie: wie transparant is, moet ook verantwoording afleggen over het voortdurend blokkeren van serieuze klimaatmaatregelen.

ICAO zelf stelt dat samenwerking met de vliegindustrie nodig is vanwege de technische kennis. Bovendien zou geheimhouding gerechtvaardigd zijn vanwege “commercieel gevoelige informatie”. De organisatie zegt sinds 2022 te werken aan meer openheid, maar concrete resultaten zijn nog niet zichtbaar.

Krimp taboe
Wat ontbreekt in vrijwel alle ICAO-voorstellen is de meest voor de hand liggende maatregel: het beperken van het aantal vluchten. Volgens onderzoekers is dat de enige manier om de luchtvaartsector binnen de grenzen te brengen van het klimaatakkoord van Parijs.

Maar zolang de luchtvaartindustrie de besluitvorming binnen ICAO domineert, is zo’n discussie taboe. De belangen van multinationals als KLM, Airbus en Shell gaan voor, ten koste van de gezondheid van omwonenden en van het klimaat.

ICAO is ondanks zijn VN-status geen neutrale scheidsrechter, maar een verlengstuk van de vliegindustrie. De organisatie legitimeert doorgaan op de oude weg, terwijl de wereld juist behoefte heeft aan een radicale koerswijziging: minder vliegen, niet meer.

InfluenceMap is een internationale denktank die onderzoekt hoe bedrijven en brancheorganisaties invloed uitoefenen op klimaat- en milieubeleid. De organisatie brengt in kaart welke lobbystrategieën worden ingezet en of die in lijn zijn met de klimaatdoelen van Parijs.

Bron

IndiGo vliegt vanaf volgende maand naar Kopenhagen. De Indiase luchtvaartmaatschappij, die onder leiding staat van voormalig KLM-topman Pieter Elbers, zet voor het eerst voet op de Noord-Europese markt nadat eerder dit jaar al vluchten naar Manchester en Amsterdam waren gestart.

Piloten moeten ook na hun 65ste kunnen doorvliegen. Daarvoor pleit wereldluchtvaartorganisatie IATA. Die wil daarmee het pilotentekort waarmee veel luchtvaartmaatschappijen kampen terug proberen te dringen. Toch lijkt langer doorvliegen niet zomaar te kunnen worden doorgevoerd.

Hoop en vrees klonken door tijdens het Zakenreis Society Nazomerevent in het Hilton in Den Haag. Hoop omdat er technologisch gezien veel perspectief is op schoner vliegen. Vrees, omdat de politiek volgens de sector onvoldoende visie toont en bestaande en nieuwe  belastingmaatregelen nauwelijks bijdragen aan verduurzaming.

KLM-topvrouw Marjan Rintel is ontevreden met de gestegen vliegtaks. In het radioprogramma Geld of je Leven (EO) laat ze weten waarom een hogere vliegtaks in Nederland een slecht idee is. Deze week gingen de overgebleven coalitiepartijen VVD en BBB prat op het uitblijven van een lastenverhoging voor “de gewone burger”. De koopkracht van de Nederlander [...]

Het artikel KLM-topvrouw: ‘Vliegen onderdeel van basisbehoefte’ is gepubliceerd op Up in the Sky.

Vorige maand gaf Delta Air Lines haar medewerkers en leden van het SkyMiles-programma de kans om een nieuwe Europese bestemming te kiezen. In plaats van één, kozen zij er twee. De wedstrijd was volgens Delta een poging om medewerkers en frequent-flyer-leden nog meer te betrekken bij de maatschappij. Zij kregen de keuze uit drie verschillende [...]

Het artikel Delta-fans kiezen niet één, maar twee bestemmingen is gepubliceerd op Up in the Sky.

Rusland stapt naar het Internationaal Gerechtshof (ICJ) om het oordeel van de Raad van de Internationale Burgerluchtvaart Organisatie (ICAO) over MH17 aan te vechten, meldt staatspersbureau TASS op basis van het ministerie van Buitenlandse Zaken. De raad concludeerde in mei dat Rusland daar schuldig aan is.

De Spaanse premier Pedro Sanchez heeft een investering aangekondigd van 13 miljard euro in Spaanse vliegvelden. Die is volgens Sanchez broodnodig om te kunnen voldoen aan de toegenomen vraag en om de Spaanse economie sterk te houden.

Een Airbus A320neo van vakantiemaatschappij Marabu Airlines was onderweg naar het Duitse Hamburg toen het vlak voor de landing omkeerde. De oorzaak: een nachtsluiting van het vliegveld. De luchthaven van Hamburg had donderdag te maken met een flink kerosinetekort veroorzaakt door problemen in de raffinaderij die het vliegveld bevoorraadt. Hoewel de luchthaven waarschuwde voor vertragingen [...]

Het artikel A320neo keert om vlak voor eindbestemming is gepubliceerd op Up in the Sky.

Onderweg naar huis na zijn tweedaagse bezoek aan het Verenigd Koninkrijk maakte de helikopter waar Trump in zat een onverwachte landing. Twintig minuten later bereikte hij alsnog zijn bestemming. Twee dagen lang was de Amerikaanse president Donald Trump op bezoek in het Verenigd Koninkrijk waar hij onder andere Koning Charles III en premier Keir Starmer [...]

Het artikel Trump maakt ongeplande landing in Engeland is gepubliceerd op Up in the Sky.

In het hart van Duitsland konden bewoners woensdagochtend flinke knallen horen. De oorzaak daarvan bevond zich vele kilometers hoger: een Boeing 777-300 van Kuwait Airways. De Boeing 777-300 met registratie 9K-AOI was woensdagochtend rond 06:00 uur lokale tijd opgestegen in Koeweit-Stad. Het toestel was onderweg naar de luchthaven London Heathrow voor vlucht KU103. Na een [...]

Het artikel Mysterieuze Boeing 777 oorzaak van flinke knallen is gepubliceerd op Up in the Sky.

Gisteren bracht Koning Willem-Alexander een werkbezoek aan de vliegbasis Eindhoven. Daar is op dit moment de oefening “Falcon Leap” aan de gang. De koning vloog mee met een Nederlandse Hercules van de Koninklijke Luchtmacht tijdens een paradrop boven de Ginkelse Heide. Koning Willem-Alexander werd ontvangen door luitenant-generaal André Steur, commandant van de Koninklijke Luchtmacht en [...]

Het artikel Koning vliegt mee met luchtmacht-Hercules | Foto’s is gepubliceerd op Up in the Sky.

Is er nog wel behoefte aan turbopropvliegtuigen? Volgens de verschillende fabrikanten van propellertoestellen uiteraard wel, maar in de praktijk zijn het steeds vaker jets die korte routes voor hun rekening nemen. Hoe rooskleurig is de toekomst? 

(leestijd circa 2 minuten)

De Inspectie Leefomgeving & Transport (ILT) gaat de komende jaren het toezicht op de luchtvaart terugschroeven als gevolg van krappere budgetten. Het toezicht wordt daarmee nog meer een papieren tijger dan het al was.

Dit blijkt uit de recent gepresenteerde meerjarenstrategie van de inspectie. Terwijl de overlast voor omwonenden groeit en de roep om een gezonde leefomgeving luider klinkt dan ooit, kiest ILT ervoor om de vliegindustrie de vrije hand te geven onder het mom van “scherpere keuzes”.

Het toezicht stelde al jarenlang weinig voor, vooral omdat de minister de inspectie verbood om handhavend op te treden bij overtredingen. Nu staat de ILT voor een “grote budgettaire opgave” en dwingen bezuinigingen, aflopende tijdelijke financieringen en noodzakelijke investeringen in ICT tot “scherpere keuzes”.

De omwonenden gaan ongetwijfeld de prijs betalen voor deze besparingen. ILT geeft immers expliciet aan dat zij “relatief minder capaciteit vrijmaakt voor transport” ten gunste van milieutoezicht.

Minder intensief toezicht
Het toezicht op het vliegverkeer – dat zorgt voor immense milieuschade en dito geluidsoverlast – wordt minder intensief. Dit terwijl de inspectie erkent dat “de druk op het milieu toeneemt”, niet in het minst door de immense geluidsoverlast.

Het betekent minder controles, minder diepgang, minder zekerheid in een sector die toch al bekend staat om de losse omgang met wettelijke regels, het niet nakomen van afspraken en het goochelen met cijfers.

ILT geeft aan dat “nieuwe taken alleen worden opgepakt als daar extra geld voor beschikbaar komt”. Dus terwijl er jaarlijks miljarden aan subsidies en vrijstellingen aan de vliegindustrie worden overhandigd, wordt het toezicht afhankelijk van een incidentele financiële meevaller.

Geen effectieve aanpak
De Luchtvaartautoriteit van het ILT zegt zich te gaan richten op “naleving van uitstoot- en geluidsnormen”. Het verminderen van geluidshinder wordt zelfs een “belangrijke maatschappelijke opgave” genoemd. Mooie woorden op papier, maar wat betekenen ze in de praktijk als de capaciteit op luchtvaartgebied afneemt? Minder intensief toezicht staat haaks op het effectief aanpakken van de overlast.

ILT ziet ook dat burgers steeds vaker tegen de hinder protesteren. Maar hoe denkt de inspectie daadwerkelijk het verschil te maken als zij zich juist terugtrekt?

De ILT wil ruimte bieden voor “technologische innovaties, zoals het gebruik van waterstof als brandstof in de luchtvaart”. Het klinkt groen, maar het is niet meer dan een manier om het beeld van een vervuilende sector op te poetsen. Terwijl de echte problemen – de hoeveelheid vliegverkeer en de directe overlast – onverminderd voortduren. Innovaties laten decennia op zich wachten, terwijl de overlast vandaag is.

Loze belofte
De inspectie wil voortaan “actief signalen uit de samenleving ophalen” en “open en benaderbaar zijn voor de buitenwereld”. Maar als de capaciteit ontbreekt om die signalen op te volgen, voelt het als een loze belofte.

Omwonenden zullen in de toekomst dus nog vaker actie moeten ondernemen via de juridische weg, omdat ILT de maatschappelijke roep om een gezonde leefomgeving niet kan, wil of mag beantwoorden.

De nieuwe meerjarenstrategie van de ILT zorgt voor grote onzekerheid. Door te snijden in het toezicht op de notoir onbetrouwbare vliegindustrie, dreigt de ILT een inspectie te worden die de sector meer ruimte geeft in plaats van mens en milieu te beschermen. De belofte van “veiligheid, vertrouwen en duurzaamheid” klinkt hol als de middelen ontbreken om die te garanderen.

Bron

Vakbond CNV doet niet langer mee aan het sociale overleg voor beveiligers die op Schiphol werken. Er worden volgens de bond te weinig concrete resultaten geboekt. “Praten voor de bühne zonder dat problemen echt worden aangepakt, dat heeft geen zin,” zegt onderhandelaar Andre Quist.

LEAV Aviation breidt haar netwerk uit met vakantievluchten vanaf Düsseldorf Airport en luchthaven Münster-Osnabrück. De Duitse luchtvaartmaatschappij verbindt beide luchthavens met zonbestemmingen in het Middellandse Zeegebied.

De Havilland Canada (DHC) biedt luchtvaartmaatschappijen vanaf nu de optie om hun Q400’s te laten voorzien van Starlink-internet. Bestaande gebruikers kunnen er hun toestellen laten aanpassen, maar  DHC biedt ook zelf opgeknapte exemplaren met WiFi aan.

Op de luchthaven Dresden, Duitsland, is een opmerkelijke gast gearriveerd. Het gaat om een Airbus A380, registratie 9H-MIP. Het toestel, ooit in dienst bij Singapore Airlines en later Hi Fly, stond al sinds 2021 opgeslagen in het Franse Tarbes. Vorige week vertrok de Superjumbo van de luchthaven om even later in Dresden te landen. Op [...]

Het artikel Mysterieuze A380 duikt op in Duitsland is gepubliceerd op Up in the Sky.

De druk op luchthaven Wenen neemt verder toe. Nadat Wizz Air onlangs aankondigde haar basis te sluiten en alle routes te schrappen, volgt nu ook Ryanair met maatregelen. De prijsvechter haalt drie van haar negentien toestellen weg die momenteel in de Oostenrijkse hoofdstad staan gestationeerd. Daardoor verdwijnen vanaf de aankomende winterdienstregeling, die eind volgende maand [...]

Het artikel Ryanair volgt voorbeeld Wizz Air is gepubliceerd op Up in the Sky.

De spelers van AS Monaco zouden woensdag met een Boeing 737 van Nice naar de luchthaven Oostende-Brugge vliegen, maar de vlucht werd op het laatste moment geannuleerd. Tijdens het boarden bleek dat de airconditioning van de Boeing 737 van AlbaStar, registratie EC-NLK, niet werkte. Toch stapten de voetballers in, in de hoop dat het probleem [...]

Het artikel Voetbalteam in onderbroek in Boeing 737 is gepubliceerd op Up in the Sky.

Nadat eerder Wizz Air aankondigde haar activiteiten in Oostenrijk af te bouwen, trekt nu ook Ryanair zich grotendeels terug. Een aantal vliegtuigen die op de luchthaven van Wenen gestationeerd zijn worden naar het buitenland verplaatst, en verschillende routes verdwijnen uit de dienstregeling. “Oostenrijk snijdt zichzelf in de vingers met de vliegbelasting en torenhoge luchthavenkosten”, aldus Ryanair-topman Michael O’Leary.

Airbus breidt haar bestaande productiefaciliteiten in de VS uit. De Europese vliegtuigbouwer startte tien jaar geleden met de assemblage van passagiersvliegtuigen in Mobile in de Amerikaanse staat Alabama, en wil de productie de komende jaren opvoeren.

TAP Air Portugal heeft de eerste van een serie van tien nieuwe Airbus A321neo’s in ontvangst genomen. De te leveren toestellen zijn, als eerste in de Europese vloot, voorzien van de zogeheten Airspace-cabine die Airbus biedt. Belangrijkste verbetering is de grootte van de bagagebakken, waar reizigers nu meer handbagage in kwijt kunnen.

Een Airbus A320neo van Air Corsica vloog bijna een uur lang in een wachtpatroon bij de luchthaven van Ajaccio. De reden bleek zeer opmerkelijk. De vlucht vertrok al met een uur vertraging vanuit Parijs-Orly en naderde maandag rond middernacht de Corsicaanse hoofdstad. Toen de piloten van de F-HXKJ contact wilden maken met de verkeerstoren, bleef [...]

Het artikel Verkeersleider valt in slaap en mist Airbus is gepubliceerd op Up in the Sky.

De productie van Embraer komt in het gedrang. Metaalarbeiders in Brazilië leggen voor onbepaalde tijd hun werk neer. Metaalarbeiders bij de Braziliaanse vliegtuigbouwer Embraer zijn woensdag voor onbepaalde tijd in staking gegaan. Ze eisen loonsverhogingen en de ondertekening van een collectieve arbeidsovereenkomst, aldus de Metaalarbeidersvakbond van São José dos Campos in een verklaring. Embraer heeft [...]

Het artikel Embraer in het nauw is gepubliceerd op Up in the Sky.

Een toestel van Spirit Airlines kwam deze week te dichtbij Air Force One. President Trump was op weg naar het Verenigd Koninkrijk, en dat hebben de piloten geweten. Luchtverkeersleiders gaven dinsdag dringend en herhaaldelijk opdracht aan de piloten van Spirit Airlines-vlucht 1300 om weg te draaien van Air Force One boven Long Island, New York. [...]

Het artikel Piloten ‘zien Air Force One over het hoofd’ is gepubliceerd op Up in the Sky.

Als je aan KLM denkt, denk je aan blauw-witte vliegtuigen, Schiphol en een wereldwijd netwerk. Maar ooit bestond er een ‘tweede KLM’ – minstens zo prestigieus, maar tegenwoordig vrijwel vergeten: de KNILM, oftewel de Koninklijke Nederlandsch-Indische Luchtvaart Maatschappij. Opgericht in een tijd van ambitie De KNILM werd opgericht in 1928, slechts negen jaar na de [...]

Het artikel KNILM: De vergeten luchtvaartpionier van Nederlands-Indië is gepubliceerd op Up in the Sky.

Martin Gauss, die in april dit jaar op straat werd gezet door airBaltic, is door Gulf Air aangesteld als nieuwe topman. Hij volgt per november Jeffrey Goh op, die de nationale luchtvaartmaatschappij van Bahrein door de coronacrisis leidde.

Toegeven aan de hoge looneisen die vakbonden CNV en FNV op tafel hebben gelegd is geen optie voor KLM. “We worden dan veel te duur; het zou de toekomst van KLM in gevaar brengen”. Dat zegt topvrouw Marjan Rintel in een videoboodschap aan het personeel.