Klein huisje, groot gebaar
Door: Conny Vos. In de schuur achterin zijn tuin in Kudelstaart zaagt, timmert en schildert Jan Berk groene huisjes met een rode brievenbus voor koolmezen. De opbrengst van de verkoop is voor KiKa.
Gekleed in een oranje KiKa T-shirt met zijn vingers nog vol groene verfresten vertelt de inmiddels gepensioneerde Jan met liefde over zijn uit de hand gelopen hobby. “Tien jaar geleden ben ik begonnen met huisjes maken. Ik kreeg een vogelhuisje van mijn ome Ben, maar daar had ik commentaar op, dus ben ik er zelf één gaan maken. Al gauw kreeg ik bestellingen van mensen die ook zo’n huisje wilden, dus toen wilde ik er een goed doel aan koppelen, dat werd KiKa (Stichting Kinderen Kankervrij). Ik ben zelf opa van vier kleinkinderen en bedacht hoe verschrikkelijk het zou zijn als zij ziek zouden worden. Deze kinderen hebben niets misdaan. Ze hebben geen alcohol gedronken en niet gerookt, ze hebben gewoon pech. Ook voor ouders, broers en zussen is het vreselijk. Ze staan machteloos aan de zijlijn.” KiKa reageert heel warm op de bijdrage van Jan. Hij krijgt een bedankbriefje voor zijn inspanning en mag af en toe langskomen om bij een kopje koffie een certificaat in ontvangst te nemen. Inmiddels heeft hij tegen de 86.000 euro overgemaakt.
Bieden
In elk huisje dat Jan maakt slaat hij zijn naam, een nummer en het jaartal, waardoor hij precies weet hoeveel huisjes hij al gemaakt heeft. Van elk huisje gaat twintig euro naar KiKa en vijf euro is voor de kluspot. “Mensen zijn altijd vrij om meer dan 25 euro te geven voor het goede doel. Iemand betaalde eens duizend euro. Toen ik vroeg waarom zoveel geld, bleek dat zijn kleinkind kanker had. Af en toe organiseer ik een actie. Op huisje 3000 mogen mensen gaan bieden. Dat heb ik ook gedaan met huisje 1111, toen werd er 1111 euro geboden.” De huisjes worden niet alleen door particulieren gekocht, maar ook verschillende bedrijven schaffen ze aan om cadeau te geven aan hun klanten.
Sponsoren
Met vijf euro zijn niet alle kosten gedekt, maar Jan legt uit dat hij veel materialen gesponsord krijgt. “Ik krijg restmateriaal, zoals het dakrubber dat wordt gebruikt bij het maken van veranda’s en het strookje dat ze anders weg zouden gooien, mag ik hebben. De schroefjes zijn best prijzig en worden gedoneerd door een ondernemer uit Veenendaal. Een bedrijf in kantoorartikelen sponsort de sjablonen. Het hout kan ik tegen een reduceert tarief aanschaffen, maar zo’n plaat kost alsnog 75 euro, daar kan ik vijftien huisjes van maken, dus dat levert driehonderd euro op voor KiKa. Binnenkort ga ik mensen vragen of ze zo’n plaat willen sponsoren.”
“Zo willen veel mensen iets bijdragen. Ik ben zuinig met mijn gereedschap, maar één keer was mijn zaagmachine stuk en dat zette ik op Facebook, ik kreeg gelijk geld geschonken voor een nieuwe. Ik heb de gunfactor. Ik doe het al tien jaar en maak er geen misbruik van. Ik reken geen arbeidsloon, het is liefdewerk. Ik vind het leuk om te doen. Er is veel vraag naar, maar ik doe wat ik kan behappen. Het moet niet op werken gaan lijken. Ik bouw wat ik heb toegezegd, anderen gaan op een wachtlijst.”
Voorraad
In de beperkte ruimte van de schuur is het belangrijk om alles goed gestructureerd en op orde te hebben. “De planken heb ik op maat laten zagen en daar kunnen precies vijf delen uit. Als ik ga zagen, probeer ik rekening te houden met de buren. Ik zorg dat ik van alles genoeg op voorraad heb liggen en dat het klaar voor gebruik is. Dan kan ik uren geconcentreerd bezig zijn met de radio aan op Nederlandstalige muziek. Mijn kracht ligt in het denken in oplossingen en nadenken hoe iets beter kan. De handigheid heb ik van mijn vader die ook graag kluste en op de tuinbouwschool leerde ik goed met gereedschap om gaan.”
Bewust leven
In sommige huisjes wordt een camera geplaatst om de koolmezen te volgen. Jan krijgt vaak filmpjes en foto’s als de huisjes hangen. Sinds kort maakt hij ook egelvoerderhuisjes. Zelf kijkt hij regelmatig met een camera naar de egels in zijn eigen tuin. “Ik houd van de natuur. Vanaf 2016 maak ik elke dag een wandeling en dan maak ik een foto van iets wat ik mooi vind. Die plaats ik op mijn eigen Facebook, daar heb ik zo’n vijfduizend volgers. Wees je bewust van wat er om je heen gebeurt. Ik ga graag op Terschelling langs het wad zitten en gewoon verder niets doen, alleen kijken. Binnenkort ga ik met buurman Peter fietsen, dan heb ik even geen tijd om huisjes te maken. We zijn lid van fietsvereniging Voor de wind, een vereniging bestaande uit twee leden met een ledenstop. We fietsen alleen maar voor de wind en zien wel waar de wind ons brengt.”
Het bericht Klein huisje, groot gebaar verscheen eerst op AALSMEERVANDAAG.