Vierdekwartaal- en jaarcijfers
De omzet in het vierde kwartaal bedroeg €3,1 miljard ten opzichte van €3,0 miljard in 2023 en de operationele marge steeg naar 1,6%. De kosten, behalve die voor brandstof, bleven hoog. De jaaromzet van de KLM Groep bedroeg €12,7 miljard, een toename van 5% vergeleken met 2023. Gedurende het hele jaar stegen de kosten echter hard, wat resulteerde in een operationeel resultaat van €416 miljoen ten opzichte van €650 miljoen in 2023.

Cargo behaalde goede resultaten in 2024, met een sterke tweede helft van het jaar, en opende een nieuwe full freighter-route naar Hong Kong. Engineering & Maintenance ondervond in 2024 last van wereldwijde problemen in de toeleveringsketen waardoor het resultaat achterbleef. Transavia noteerde een hogere omzet in vergelijking met vorig jaar, ondanks capaciteitsbeperkingen. 

Operationele en financiële maatregelen
De kostenbesparingen die in 2024 zijn ingezet, worden in 2025 voortgezet. Dankzij de tijdelijke afspraak met de VNV kan KLM komende zomer alle geplande vluchten uitvoeren. Om de verdiencapaciteit van de vloot te vergroten krijgen de nieuwste Embraers vier extra stoelen en wordt de cabine-indeling van de Boeing 777-200 aangepast. Daarnaast zijn de eerste stappen gezet met een nieuwe cateringpropositie op Europese vluchten, waarbij passagiers tegen betaling meer keuze krijgen. Als onderdeel van de maatregelen heeft KLM onlangs aangekondigd 250 kantoorbanen te schrappen, een stap die in het hele bedrijf wordt doorgevoerd om de productiviteit met minstens 5% te verhogen en de winstgevendheid te verbeteren.

Stijgende vraag
Ruim driekwart van de Nederlanders staat positief tegenover de luchtvaart en de vraag naar vliegen blijft stijgen. Dat zien KLM en Transavia terug in de aantallen: in 2024 bracht KLM 33 miljoen passagiers naar hun bestemming en Transavia zo’n 9,5 miljoen. KLM vervoerde daarnaast 434.000 ton vracht, kondigde zeven nieuwe bestemmingen aan en ontving negen nieuwe – schonere en stillere - vliegtuigen.
 

Vandaag heeft de Europese Commissie haar besluit bekendgemaakt over de toekomst van Schiphol. De Europese Commissie plaatst hierin een aantal kanttekeningen bij het ingediende pakket om tot minder geluidshinder voor omwonenden van Schiphol te komen. Hieruit blijkt dat krimp geen doel op zich mag zijn. Het gaat om het bereiken van het geluidsdoel van het kabinet, waar KLM achterstaat. In het programma Schoner, stiller, zuiniger neemt KLM maatregelen om dit doel te bereiken. Het besluit geeft aan dat deze beter meegewogen moeten worden.  

De Europese Commissie zegt in haar aanbevelingen dat de nieuwe vloot waar KLM miljarden in investeert, bijdraagt aan het behalen van het geluidsdoel en dus meegeteld moet worden. Daarmee is krimp niet nodig. Verder stelt de Commissie dat de impact van operationele maatregelen en van general aviation niet goed in overweging is genomen.  

We gaan ervanuit dat het ministerie van I&W het besluit van de Europese Commissie ter harte neemt en de aanbevelingen opvolgt voordat er capaciteitsbeperkingen worden ingevoerd. Zo behoudt de sector toekomstperspectief, terwijl we in balans met de omgeving Nederland blijven verbinden met de rest van de wereld. 

Door het uitgebreide netwerk van vliegbestemmingen is Nederland een van de best verbonden landen ter wereld. Dat is hard nodig, omdat onze economie draait om internationale handel. Nationale maatregelen hebben direct impact op de positie van KLM en Nederland, zeker nu de omliggende landen in Europa praten over uitbreiding van hun luchthavens. Wat je nu afbreekt, krijg je niet meer terug. 

Om de locatie van hun AirTag of Find My-netwerkaccessoire met de luchtvaartmaatschappij te delen, kunnen klanten een Share Item Location-link genereren in de Find My-app op hun iPhone, iPad of Mac. KLM heeft het voor haar klanten mogelijk gemaakt om deze link eenvoudig toe te voegen aan het bestaande onlineproces voor het melden van verloren bagage. Voor de privacy en veiligheid van klanten wordt het delen van locaties automatisch beëindigd zodra een klant herenigd is met zijn of haar tas, kan het delen op elk moment door de klant worden stopgezet en verloopt de link automatisch na zeven dagen.

Share Item Location is gebouwd op het Apple Find My-netwerk, een crowdsourced netwerk van meer dan een miljard Apple-apparaten die gebruikmaken van draadloze Bluetooth-technologie om vermiste apparaten of items in de buurt te detecteren en hun geschatte locatie door te geven aan de eigenaar. Het hele proces is end-to-end gecodeerd en anoniem, dus niemand anders, zelfs Apple of Find My Network-accessoirefabrikanten niet, kan de locatie of informatie van een item bekijken.

Om de nieuwe Share Item Location-functie te kunnen gebruiken, moeten Apple-apparaten zijn voorzien van iOS 18.2, iPadOS 18.2 of macOS 15.2 of hoger.

De nieuwe trainingsfaciliteit met de naam The Link komt naast de gebouwen 203 en 204 op Schiphol-Oost te liggen. Het complex van vier verdiepingen met een totale vloeroppervlakte van 4.442 m2 biedt onder meer ruimte aan vijf state-of-the-art vliegsimulatoren, die door vliegers van KLM en Transavia gebruikt zullen worden. De uitbreiding van het Crew Training Centre is een essentiële stap voor KLM in het licht van de geplande vlootuitbreiding en de groei van het aantal vliegers in de komende jaren. De beslissing om The Link te bouwen is een investering in de toekomst van KLM en zorgvuldig afgewogen met andere investerings- en besparingsbeslissingen van KLM.

Vanwege de aanhoudende vraag naar vliegreizen en het continue belang van de goede verbondenheid van Nederland met buitenlandse bestemmingen verwacht KLM dat haar pilotenkorps de komende jaren groeit van ruim 3.000 vliegers nu naar circa 4.000. Om aan de toenemende vraag naar trainingen te voldoen, is een aanzienlijke uitbreiding van KLM's trainingscapaciteit noodzakelijk, inclusief het aantal vliegtuigsimulatoren.

De naam The Link verwijst naar de Link Trainer, de eerste vliegsimulator die bijna een eeuw geleden in gebruik werd genomen. Op de begane grond komen in een ruimte van 1.100 m2 met een verdikte funderingsvloer vijf vliegsimulatoren te staan. Hierin kunnen (vracht)vliegers van KLM en vliegers van Transavia optimaal getraind worden in de nieuwste vliegtuigtypen, de Airbus A321neo en Airbus A350. Op de overige verdiepingen zijn onder meer instructie- en techniekruimten en een hoogspanningsruimte, die uiteindelijk het gehele Crew Training Centre van stroom zal voorzien.

KLM heeft multitechnisch dienstverlener SPIE uitgekozen als hoofdaannemer voor de bouw. KLM Real Estate & Facility Contracting begeleidt de bouw in samenwerking met Flight Operations. Voor de fundering wordt gebruikgemaakt van zogenaamde DPA-palen, waarvan het plaatsen aanzienlijk minder grondtrillingen oplevert voor de bestaande simulatoren en het Operations Control Centre in de naastgelegen gebouwen. Het nieuwe gebouw is ontworpen volgens de geldende richtlijnen voor een duurzaam en energie-efficiënt utiliteitsgebouw, en voldoet daarmee aan de eisen voor een Bijna Energie Neutraal Gebouw (BENG). Het pand is vrij van gas, maakt gebruik van warmtepompen voor de warmteopwekking en heeft op het dak geplaatste zonnepanelen voor een deel van de stroomvoorziening. Ook is het deels voorzien van een sedumdak voor betere isolatie en het langer vasthouden van water.

Fotocredits: Ruud Rozevink.

Het intercontinentale netwerk van KLM wordt deze zomer uitgebreid met San Diego (Verenigde Staten), Georgetown (Guyana) en Hyderabad (India). Ook gaat KLM door met vliegen op Portland (Verenigde Staten), nadat deze bestemming was toegevoegd in het winterseizoen van 2024. KLM verwelkomt gedurende de zomer drie nieuwe Boeing 787-10 toestellen voor intercontinentale routes.

KLM vliegt deze zomerdienstregeling vaker op een aantal intercontinentale bestemmingen. Zo biedt KLM de gecombineerde vlucht naar Kilimanjaro en Dar es Salaam (Tanzania) dagelijks aan vanaf juni, ten opzichte van vijf keer per week in de zomer van 2024. Dit betekent bijna 30% meer stoelen dan de zomerdienstregeling van 2024. KLM vliegt deze zomer niet meer naar Zanzibar (Tanzania). Ook biedt KLM vanaf april Osaka (Japan) tot vijf keer per week aan. Las Vegas (Verenigde Staten) is deze zomer dagelijks te bereiken met KLM, een verhoging ten opzichte van de vijf vluchten per week in 2024. Daarnaast biedt KLM ook naar Rio de Janeiro een dagelijkse vlucht aan, net zoals in de winter. Tot slot is Edmonton (Canada) vijf keer per week te bereiken, met in de piekperiode zes wekelijkse vluchten. In totaal biedt KLM ongeveer 10% meer vluchten aan naar Noord-Amerika ten opzichte van de zomer in 2024. 

In Europa biedt KLM deze zomer drie nieuwe bestemmingen aan: Ljubljana, Exeter en Biarritz. Ook concentreert KLM deze zomer de vluchten naar Milaan op het vliegveld Linate, dat gunstiger ligt ten opzichte van het stadscentrum. Hiermee komen vluchten naar vliegveld Malpensa te vervallen. Daarnaast zet KLM haar nieuwe Airbus A321neo steeds vaker in, gedurende het zomerseizoen verdubbelt het aantal van vijf naar tien toestellen.

KLM voert deze zomer het aantal frequenties op in Europa. Zo vliegt KLM twee keer per dag naar Belfast (Verenigd Koninkrijk), vier keer per dag naar Porto (Portugal), is er een extra dagelijkse vlucht naar Barcelona (Spanje) en in het voor- en najaar vliegt KLM twee keer per dag naar Split (Kroatië). Daarnaast zijn er extra vluchten naar Krakau en is er een extra dagelijkse vlucht naar Poznan. Door deze frequentieverhogingen biedt KLM naar Portugal en Kroatië bijna 25% meer stoelen aan ten opzichte van de zomerdienstregeling in 2024.

KLM maakt bekend dat het een onderzoek is gestart naar mogelijk grensoverschrijdend gedrag door medewerkers. Aanleiding is een melding over het digitaal delen van grensoverschrijdende berichten over collega’s. De security-afdeling van KLM is gestart met een onderzoek, waarbij ook een onafhankelijk onderzoeksbureau is ingeschakeld.

KLM staat voor een veilige en prettige werkomgeving en tolereert geen grensoverschrijdende gedragingen. Als uit het onderzoek blijkt dat hier sprake van is, dan zullen gepaste maatregelen worden genomen.  

Onze eerste zorg gaat nu uit naar collega's die te maken hebben, of hebben gehad, met dit of ander grensoverschrijdend gedrag. Zij kunnen zich melden bij een team van KLM-vertrouwenspersonen, zowel om melding te maken als om hulp te krijgen als dat nodig is. Meldingen worden zorgvuldig en vertrouwelijk behandeld. 

Eerder maakte KLM bekend dat het de bouw van een nieuw hoofdkantoor en de investeringen voor twee gebouwen bij Engineering & Maintenance uitstelt. Verder zijn er maatregelen in het hele bedrijf om de productiviteit met minimaal 5% te vergroten en de winstgevendheid te verbeteren. Investeringen worden heroverwogen en uitgesteld, en er loopt een verkenning om activiteiten die niet direct bijdragen aan de uitvoering van vluchten af te stoten of stop te zetten. Ook hebben KLM en de Vereniging van Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) een principeakkoord bereikt over tijdelijke maatregelen om de inzetbaarheid van vliegers te vergroten, zodat KLM de dienstregeling op Europese en intercontinentale bestemmingen voor de komende zomer en winter kan uitvoeren.

In deze nieuwe aflevering van Intern On A Mission gaan stagiaires Britt en Julia op bezoek bij Line Maintenance. Deze onderhoudsafdeling kan snel onderdelen vervangen, zodat onze vliegtuigen veilig en snel weer het luchtruim kunnen kiezen. Loop mee met de Ground Engineers tijdens hun inspectie van de toestellen.

Een jaar vol verbindingen, innovaties, talloze verhalen en prachtige mijlpalen ligt achter ons. 2024 bracht uitdagingen met zich mee, maar deze versterkten alleen maar onze vastberadenheid om te blijven verbeteren en de wereld met elkaar te verbinden. 

Nu kijken we vol enthousiasme uit naar 2025! 

Bij het opstijgen van vlucht KL1204 vanaf Oslo met bestemming Amsterdam was op 28 december een hard geluid te horen. Besloten werd uit te wijken naar Sandefjord. Na de landing is de Boeing 737 met lage snelheid van de baan in het gras gereden. Alle 176 passagiers en 6 crewleden zijn in orde en worden ter plaatse opgevangen. De toedracht van het incident wordt onderzocht.

UPDATE 29-12:
Onze passagiers zijn gisteravond per bus naar Oslo vervoerd en indien gewenst ondergebracht in hotels. KLM stuurt vanmiddag een toestel om de passagiers die dat willen in Oslo op te halen. Zij worden zowel op de luchthaven van Oslo als in Amsterdam begeleid.

Het technische team van KLM arriveert vanochtend (29-12) in Sandefjord om conform de procedure samen met de lokale autoriteiten en de luchthaven onderzoek te doen naar de toedracht van het incident en zodra mogelijk het toestel weg te halen.

In twee jaar tijd heeft KLM de ombouw naar een nieuwe klasse, de Premium Comfort Class, afgerond. Het toevoegen van een nieuwe klasse is de grootste productwijziging in jaren. Inmiddels zijn alle Boeing 777 en 787 vliegtuigen uitgerust met deze klasse. De tussenklasse is beschikbaar op vluchten naar verre bestemmingen en heeft meer ruimte, luxe en privacy dan de Economy Class, tegen een voordeliger tarief dan de World Business Class. Met de Premium Comfort-klasse komt KLM tegemoet aan de behoeften en wensen van zowel vakantie- als zakenreizigers. 

Per toestel duurde het vier tot zestien dagen om de Premium Comfort Class te installeren. De betrokken KLM-technici werkten dan ook – letterlijk - dag en nacht om de ombouw te realiseren. Anderhalf jaar geleden rondde de onderhoudsdivisie van KLM de ombouw van de Boeing 787-toestellen af. Inmiddels zijn ook alle Boeing 777-toestellen voorzien van de nieuwe klasse. KLM bouwde in totaal 54 vliegtuigen om. 

Premium Comfort Class
Premium Comfort is een geheel nieuwe klasse aan boord met een eigen cabine, voorzien van nieuwe stoelen en een eigen service en catering. Afhankelijk van het type vliegtuig zijn er 21 tot 28 stoelen in de Premium Comfort-sectie, die beschikt over bredere stoelen met meer beenruimte, een groter beeldscherm en een voetensteun vergeleken met Economy Class. Daarnaast kunnen de stoelen in de Premium Comfort Class verder achterover worden gezet dan de stoelen in de Economy Class.

Nieuwe stoelen World Business Class
KLM verving tijdens de ombouw van de Boeing 777-toestellen ook de stoelen van de World Businessclass. Deze stoelen zijn voorzien van een schuifdeur voor meer comfort en privacy. Daarnaast hebben alle passagiers in de World Business Class direct toegang tot het gangpad.

Materiaaltrekkers spelen een cruciale rol op het platform van Schiphol. Ze vervoeren essentiële materialen zoals containers, vracht en trappen die nodig zijn voor de afhandeling van vluchten.

KLM vliegt het hele jaar door dagelijks naar de nieuwe bestemmingen Ljubljana en Exeter. Biarritz wordt alleen in de zomer aangeboden, met een dagelijkse vlucht in het hoogseizoen en twee keer per week in het laagseizoen. De nieuwe bestemmingen zijn mogelijk door verschuivingen in het Europese routenetwerk van KLM.  

Amsterdam-Ljubljana 
Vanaf 30 maart 2025 introduceert KLM dagelijkse vluchten tussen Amsterdam en Ljubljana. Deze route wordt uitgevoerd met een Embraer 190. 

• KL1989 vertrekt vanaf Amsterdam Schiphol Airport (AMS) om 10.15 uur en arriveert op Ljubljana Jože Pučnik Airport (LJU) om 12.05 uur. 
• KL1990 vertrekt vanaf Ljubljana Jože Pučnik Airport om 12.35 uur lokale tijd en arriveert om 14.25 uur op Amsterdam Schiphol Airport. 

Ljubljana (LJU) is de hoofdstad en grootste stad van Slovenië. De bestemming is interessant voor zowel zakelijk vervoer als toerisme. Slovenië heeft veel te bieden dankzij een zeer gevarieerd landschap, mooie natuur en een rijke cultuur. 

Amsterdam-Exeter 
Vanaf 30 maart 2025 voert KLM dagelijkse vluchten uit tussen Amsterdam en Exeter. Deze route wordt uitgevoerd met een Embraer 175 en biedt een snelle en gemakkelijke verbinding naar Zuidwest-Engeland. 

• KL1101 vertrekt vanaf Amsterdam Schiphol Airport (AMS) om 16.15 uur en arriveert op Exeter Airport (EXT) om 16.50 uur lokale tijd. 
• KL1102 vertrekt vanaf Exeter Airport om 17.20 uur lokale tijd en arriveert om 19.50 uur op Amsterdam Schiphol Airport. 

Exeter (EXT) ligt in Zuidwest-Engeland en is de toegangspoort naar Devon en Cornwall. De stad ligt ten noordoosten van havenstad Plymouth en ten zuidwesten van Bristol. De kustlijn (Jurassic Coast - UNESCO Werelderfgoed) staat bekend om zijn steile kliffen en unieke landvormen. Exeter is de 18^e bestemming in het Verenigd Koninkrijk. Tot 2019 was er een directe verbinding tussen Amsterdam en Exeter, maar sinds het faillissement van FlyBe werd deze route niet meer aangeboden. Met de opening van KLM is er weer een directe vlucht tussen deze steden.  

Amsterdam-Biarritz 
Vanaf 19 april 2025 start KLM seizoensgebonden vluchten naar Biarritz. Deze route wordt uitgevoerd met een Embraer 190 en biedt dagelijkse vluchten tijdens het hoogseizoen en twee vluchten per week in het laagseizoen. 

Vanaf 19 april tot 25 oktober 2025 (op zaterdag en zondag): 

• KL1485 vertrekt vanaf Amsterdam Schiphol Airport (AMS) om 14.20 uur en arriveert op Biarritz Airport (BIQ) om 16.20 uur. 
• KL1486 vertrekt vanaf Biarritz Airport om 16.50 uur en arriveert om 18.50 uur op Amsterdam Schiphol Airport. 

Vanaf 30 juni tot 22 augustus 2025 (van maandag tot en met vrijdag): 

• KL1485 vertrekt vanaf Amsterdam Schiphol Airport (AMS) om 14.20 uur en arriveert op Biarritz Airport (BIQ) om 16.20 uur. 
• KL1486 vertrekt vanaf Biarritz Airport om 16.50 uur en arriveert om 18.50 uur op Amsterdam Schiphol Airport. 

Biarritz (BIQ) is een stijlvolle badplaats aan de Golf van Biskaje in het zuidwesten van Frankrijk. De stad staat bekend als de surfhoofdstad van Europa. De regio Frans Baskenland is de ideale vakantiebestemming met een mix van stranden, bossen, bergen, steden en typisch Baskische dorpjes.  

Hoe werkt een Taxibot?
Op het eerste gezicht lijkt de Taxibot op een standaard sleepvoertuig. Het verschil is dat de Taxibot tijdens het taxiën wordt bestuurd door de piloot van het vliegtuig en niet door de trekkerchauffeur. Die laatste verzorgt alleen de koppeling en de pushback vanaf de gate en brengt de Taxibot vanaf de baan weer terug naar de gate. Bij de startbaan koppelt de Taxibot los en start de piloot de motoren van het vliegtuig om op te kunnen opstijgen. De Taxibot wordt nu nog aangedreven door een motor (deels elektrisch/deels fossiel). Het doel is om in de toekomst vliegtuigen met een elektrisch aangedreven Taxibot naar de opstelplaats bij de start-landingsbaan te taxiën.

Samenwerking 
Het invoeren van de Taxibot in de operatie is een samenwerking tussen Schiphol en KLM, LVNL, Transavia, TUI, Swissport, EasyJet en afhandelaren Menzies, VIGGO, dnata en KLM Ground Services. In eerste instantie richt het project zich op de narrowbody-fleet: eerst de Boeing 737, later ook de nieuwe A321neo en de Embraer.

Uitbreiding 
KLM wil de komende jaren het taxiën met een Taxibot op Schiphol uitbreiden. Om dit te realiseren zijn grote, ingrijpende veranderingen aan infrastructuur, proces en techniek nodig. Ook is het belangrijk om door middel van proeven te bepalen hoe de Taxibot in de dagelijkse operatie ingepast kan worden en moeten alle piloten getraind zijn om de Taxibot te besturen.

Elke week vliegen meer dan een miljoen mensen van Schiphol naar hun bestemming voor vakantie, werk, studie of familiebezoek. KLM speelt daar een belangrijke rol in. Ons zorgvuldig opgebouwde netwerk maakt Nederland tot een van de best verbonden economische en culturele centra ter wereld, met een gunstig vestigingsklimaat voor internationale organisaties, bedrijven en wetenschappelijke instituten.

KLM omarmt de doelstellingen voor minder geluidshinder voor omwonenden van Schiphol. Daarom investeren wij 7 miljard euro in stillere vliegtuigen en hebben we forse maatregelen voorgesteld in het plan schoner, stiller, zuiniger. Hieruit blijkt dat een kleiner Schiphol niet nodig is om de geluidsdoelen te bereiken. KLM vindt het dan ook onbegrijpelijk dat het kabinet desondanks uitkomt op krimp naar 478.000 vliegtuigbewegingen.

Het beperken van het aantal vluchten brengt daarnaast een groot risico op vergeldingsmaatregelen van andere landen met zich mee, die niet alleen de luchtvaart maar ook andere Nederlandse bedrijven zullen treffen.

Wij zetten grote vraagtekens bij de aannames waarmee het ministerie tot dit getal is gekomen. Het besluitvormingsproces voldoet niet aan de eisen van een zorgvuldige Balanced Approach-procedure, waarin het bereiken van het beoogde beleidsdoel centraal staat: geluidsreductie. Krimp is geen doel op zich en is naar verwachting juridisch niet houdbaar. We wachten het advies van de Europese Commissie af.

Luchtvaart zal altijd een rol spelen in ons leven als we de wereld willen ontdekken, zaken willen doen en familie bezoeken. Met een Nederland zonder goed verbonden Schiphol zetten we gigantische stappen terug in de tijd. Daarom is het zo belangrijk dat dit besluit op de juiste gronden wordt genomen.

Hooggeachte heer Madlener, 

KLM steunt de wens van het kabinet om een betere balans te realiseren tussen de belangen van omwonenden en het economische belang van Schiphol en de luchtvaart. Wij staan achter het doel om te komen tot 20% minder geluidshinder. Ook vinden wij dat de rechtsbescherming van omwonenden op orde moet worden gebracht.   Het kabinet staat naar verluidt op het punt om een belangrijk besluit te nemen met mogelijk onnodig grote negatieve gevolgen voor de toekomst van Schiphol, voor KLM en voor de verbondenheid van Nederland met de rest van de wereld. Dit leidt tot een besluitvormingsproces dat niet valt te rijmen met de essentie van een correcte en zorgvuldige Balanced Approach, waarin het bereiken van het beoogde beleidsdoel centraal staat: geluidsreductie. Krimp is geen doel op zich, is mogelijk juridisch niet houdbaar en brengt het risico van retaliatie met zich mee. Ik schrijf u omdat ik wil voorkomen dat het kabinet een onzorgvuldig en onvolledig besluit neemt. Uw ministerie lijkt aan te sturen op krimp, terwijl dat niet nodig is om het geluidsdoel te bereiken.  

Wat gaat er nu precies mis? 
Het rekenmodel dat het ministerie van I&W gebruikt vormt al maanden een groot struikelblok. De sector, Schiphol en wijzelf hebben voortdurend input gegeven om dit model te verbeteren, zodat het kabinetsbesluit goed en zorgvuldig genomen kan worden. Specifiek hebben wij uw ministerie gewezen op het volgende: 

1. Vlootvernieuwing wordt niet of nauwelijks meegenomen 
   De grootste bijdrage aan reductie van geluidshinder is het vervangen van oudere toestellen door nieuwe, stillere vliegtuigen. Zoals u weet investeert KLM €7 miljard in vlootvernieuwing in de komende jaren. In de berekeningen die in opdracht van uw ministerie worden gemaakt tellen de nieuwe vliegtuigen niet of nauwelijks mee en wordt de daarmee te behalen geluidsreductie vrijwel geheel genegeerd. Het negeren van de impact van vlootvernieuwing is in strijd met de Balanced Approach. 
    
2. Impact tariefdifferentiatie wordt amper meegenomen 
   Het hanteren van hogere tarieven voor oudere, meer geluid producerende toestellen draagt significant bij aan het stimuleren van het gebruik van nieuwe en stillere vliegtuigen door luchtvaartmaatschappijen. Het model van Schiphol, waar men beschikt over alle beschikbare expertise en informatie, bewijst dat tariefdifferentiatie een veel grotere impact heeft dan het ministerie aanneemt. Hoewel dit gegeven wordt bevestigd door onderzoek van externe deskundigen wordt ook dit effect, dat tenminste 5.000 vliegtuigbewegingen betreft, grotendeels genegeerd in de aannames en berekeningen van uw ministerie. 
    
3. Een overduidelijke rekenfout wordt niet hersteld 
   Experts van Schiphol, KLM maar ook het onafhankelijke NLR hebben het ministerie erop gewezen dat het model dat is gebruikt in de berekening niet strookt met de praktijk. Het NLR geeft daarbij aan dat de impact hiervan leidt tot een onderschatting van de hinderreductie van circa 1%, oftewel zo’n 5.000 vliegtuigbewegingen. Uw ministerie wuift dit weg als “een modelkeuze”. Maar het is gewoon een (eenvoudig te herstellen) fout, waardoor de uitkomst niet betrouwbaar is en dus niet houdbaar in de Balanced Approach. 

Het ministerie van I&W gaat bovendien voorbij aan het feit dat er, in het geval van krimp van het aantal vluchten, grote retaliatierisico’s zijn vanuit de Verenigde Staten en andere landen. Dat betekent dat het effect op het netwerk van KLM vele malen groter is dan de voorgestelde krimp, omdat KLM niet zelf kan kiezen welke vluchten worden stopgezet wanneer de VS en andere landen vergeldingsmaatregelen op leggen. Dat retaliatie geen theoretisch risico is bleek vorig jaar al, toen het ministerie van I&W onder uw voorganger een krimpscenario presenteerde dat niet voldeed aan de eisen van de Balanced Approach en vervolgens van tafel ging. Alles bij elkaar een besluitvormingsproces dat niet valt te rijmen met de essentie van een correcte en zorgvuldige Balanced Approach-aanpak, die juist moet leiden tot de balans waarnaar uw kabinet volgens het Regeerprogramma op zoek is.  Ik roep u daarom nogmaals op om in te gaan op het pakket van maatregelen zoals beschreven in het sectorplan Schoner, stiller, zuiniger, waarmee we per 1 november 2025 een aanzienlijke reductie van geluidshinder kunnen realiseren. Dit is mogelijk wanneer de geconstateerde tekortkomingen in het model en de uitgangspunten van I&W alsnog worden hersteld. De maatregelen zijn: 

• We vliegen meer met onze nieuwste en stilste vliegtuigen in de nacht; 
• We gaan door met onze investeringen in nieuwe en stillere vliegtuigen ter waarde van €7 miljard; 
• Samen met Schiphol en de sector ondersteunen we de invoering van tariefdifferentiatie, hetgeen ook een aanzienlijke bijdrage levert aan stillere vliegtuigen en dus minder geluidshinder. 

KLM blijft, net als Schiphol en de andere betrokken sectorpartijen, klaar staan om u, het ministerie en het kabinet te ondersteunen in de zoektocht naar een betere balans tussen de belangen van directe omwonenden en de onmisbare pijler die de luchtvaart is voor de Nederlandse maatschappij en de miljoenen Nederlanders die elk jaar met ons op reis gaan. 

In afwachting van uw antwoord, 
hoogachtend, 
Marjan Rintel  
President-Directeur KLM

Stiller
De trucks rijden volledig op elektriciteit en ook de motor die het koelsysteem aandrijft, is elektrisch. Een bijkomend voordeel: de elektrische cateringtrucks zijn aanzienlijk stiller dan de huidige trucks. Dat is zowel voor de chauffeurs van KCS als voor andere medewerkers op het platform prettig.

Intensief testen
KCS heeft twee leveranciers van luchthavenmaterieel, DOLL® en Mallaghan, gevraagd allebei een elektrische cateringtruck te ontwikkelen en autobedrijf Volvo bouwde het chassis. De komende periode gaat KCS deze twee prototypes uitvoerig testen. Hierbij wordt gelet op de prestaties van de trucks, de impact op het cateringproces en de gebruiksvriendelijkheid. De inzichten die tijdens deze testperiode worden verkregen, helpen om de trucks verder te optimaliseren en dragen bij aan een efficiënte integratie in de dagelijkse operatie.

Vanaf vandaag biedt KLM in samenwerking met Kolet, een Franse specialist in eSIM-technologie, een oplossing aan voor betaalbaar internet op de reisbestemming in meer dan 190 landen wereldwijd. Via de speciale website klm.shop.kolet.com of door de Kolet-app te downloaden en de code AFKLDATA in te voeren, kunnen reizigers een eSIM* op hun smartphone installeren. Vervolgens kies en betaal je de gewenste databundel en kun je direct mobiele data** gebruiken. Hiermee ondervang je de hoge kosten van dataroaming, die gelden bij gebruik van je mobiel in het buitenland. Bovendien heb je direct en makkelijk toegang tot het internet op je bestemming.

Dankzij de gebruikte eSIM-technologie behouden reizigers hun telefoonnummer terwijl ze gebruikmaken van de mobiele data via de Kolet eSIM. Ze kunnen de eSIM-kaart eenvoudig configureren via de instellingen op hun apparaat. Kolet werkt samen met de beste mobiele netwerken ter wereld in meer dan 190 landen, wat zorgt voor concurrerende prijzen en een goede verbinding gedurende je verblijf.

Klanten kunnen een Kolet eSIM op hun smartphone installeren en de gewenste databundel kiezen voordat ze op reis gaan. Bij aankomst kunnen ze direct toegang krijgen tot internet vanaf hun smartphone en de hoge kosten van dataroaming vermijden.

Alle nieuwe klanten profiteren van een gratis proefaanbieding, met tot 1GB gratis data die twee dagen geldig is. Daarnaast ontvangen ze direct 10% korting op alle Kolet-databundels. Een boeking bij KLM is overigens geen vereiste. Zie klm.shop.kolet.com voor meer informatie.

Extra voordeel voor Flying Blue-leden

Bijkomend voordeel voor Flying Blue-leden is dat zij voor elke euro die wordt uitgegeven aan een Kolet-databundel, 10 Miles ontvangen. Door een vriend of familielid uit te nodigen om Kolet te proberen, verdienen ze bovendien 250 extra Miles voor de eerste databundel die via hen door een nieuwe klant wordt aangeschaft. En Flying Blue-leden kunnen vanuit Nederland en Frankrijk hun databundel geheel of gedeeltelijk betalen met Miles. Deze optie is beschikbaar dankzij de integratie van de nieuwe betaalmethode Flying Blue+, in de Kolet-app en de speciale website.

Zie voor meer informatie klm.shop.kolet.com

* Een eSIM is een digitale simkaart, te installeren op je eigen apparaat, mits geschikt voor eSim.
** Kolet-databundels bieden op dit moment mobiele data, zonder optie voor spraakoproepen via telecomnetwerken. Internetbellen via apps zoals WhatsApp is natuurlijk wel mogelijk.

KLM breidt haar intercontinentale netwerk uit met nieuwe diensten tussen Amsterdam en San Diego (VS), Georgetown (Guyana) en Hyderabad (India). Vanaf 8 mei 2025 voert KLM drie wekelijkse directe vluchten uit op de route Amsterdam-San Diego, waarmee dit de 22ste directe KLM-verbinding tussen Amsterdam en Noord-Amerika is. De route Amsterdam-Georgetown wordt vanaf 4 juni 2025 uitgevoerd met twee wekelijkse vluchten, met op de heenreis een korte tussenstop op Sint Maarten. Vanaf 2 september 2025 zijn er drie wekelijkse directe vluchten op de route Amsterdam-Hyderabad, waarmee het de vierde directe verbinding is tussen Amsterdam en India.

De Californische stad San Diego vertegenwoordigt een grote, onbediende markt voor de joint venture van Air France, KLM, Delta en Virgin Atlantic met een gestage groei in het afgelopen decennium. Georgetown is de hoofdstad van Guyana en is eveneens een snelgroeiende markt. Hyderabad is de hoofdstad van de Indiase staat Telangana en staat bekend als de ‘farmaceutische hoofdstad van India’. Met deze nieuwe routes blijft KLM haar aanwezigheid in de wereld versterken, waarbij ze haar klanten meer reismogelijkheden biedt en inspeelt op een groeiende en dynamische markt.

Vluchtschema’s
Amsterdam-San Diego
Vanaf 8 mei 2025 voert KLM drie wekelijkse vluchten uit op dinsdag, donderdag en zondag met de Boeing 787-9. Dit vliegtuig biedt 30 stoelen in World Business Class, 21 stoelen in Premium Comfort Class en 224 stoelen in Economy Class.
·       KL639 vertrekt vanaf Amsterdam Schiphol Airport (AMS) om 9.50 uur en arriveert op San Diego International Airport (SAN) om 12.00 uur lokale tijd.
·       KL640 vertrekt vanaf San Diego International Airport om 13.55 uur lokale tijd en arriveert de volgende dag om 9.15 uur op Amsterdam Schiphol Airport.

Amsterdam-Georgetown
Vanaf 4 juni 2025 voert KLM twee wekelijkse vluchten uit op woensdag en zaterdag met de Airbus 330-200. Dit toestel biedt 18 stoelen in World Business Class en 246 stoelen in Economy Class.
·       KL789 vertrekt vanaf Amsterdam Schiphol Airport om 10.00 uur en arriveert op Sint Maarten (SXM) om 13.00 uur lokale tijd. Vervolgens vertrekt deze vlucht om 14.20 uur lokale tijd vanaf Sint Maarten en arriveert op Cheddi Jagan International Airport (GEO) om 16.35 uur lokale tijd.
·       KL789 vertrekt vanaf Georgetown om 17.55 lokale tijd en arriveert de volgende dag op Amsterdam Schiphol Airport om 9.15 uur.

Amsterdam-Hyderabad
Vanaf 2 september 2025 voert KLM drie wekelijkse vluchten uit op dinsdag, vrijdag en zondag met de Boeing 777-200ER. Dit vliegtuig biedt 35 stoelen in World Business Class, 24 stoelen in Premium Comfort Class en 229 stoelen in Economy Class.
·       KL873 vertrekt vanaf Amsterdam Schiphol Airport om 11.40 uur en arriveert op Rajiv Gandhi International Airport (HYD) om 00.30 uur lokale tijd.
·       KL874 vertrekt vanaf Hyderabad om 2.20 uur lokale tijd en arriveert dezelfde dag op Amsterdam Schiphol Airport om 8.40 uur.

Over de drie nieuwe bestemmingen
San Diego staat bekend om zijn milde klimaat, meer dan 100 km lange kustlijn met diverse landschappen en sterke bedrijfsleven. Als de derde grootstedelijke regio in Californië beschikt San Diego over een robuuste zakelijke markt, met name in de halfgeleider-, luchtvaart-, defensie- en farmaceutische industrie.

Georgetown is de hoofdstad en grootste stad van Guyana. Guyana is een zeldzame plek waar je de natuur nog in zijn oorspronkelijke vorm kunt vinden, met kustland, regenwoud en savannes. Het heeft daarnaast een sterke zakelijke verkeersstroom.

Hyderabad is de hoofdstad van de Indiase deelstaat Telangana en staat bekend als de ‘farmahoofdstad van India’ met meer dan 800 farmaceutische bedrijven die gevestigd zijn in en rond de stad. Daarnaast hebben veel Amerikaanse en Europese IT-bedrijven vestigingen in Hyderabad. De stad won de ‘World Green City Award’ in 2022.

KLM kondigde begin oktober een stevig pakket maatregelen aan om de financiële en operationele prestaties van het bedrijf structureel te verbeteren. Deze maatregelen zijn onder meer het verhogen van de productiviteit, het vereenvoudigen van de organisatie, kostenbesparingen en uit- of afstel van investeringen. KLM kondigt in dat kader aan dat het strategische opties gaat verkennen voor KLM Catering Services om dit bedrijfsonderdeel gereed te maken voor de toekomst. In deze verkenning staan KLM’s doelen op het gebied van goed werkgeverschap, gepersonaliseerde catering, verduurzaming, operationele controle en efficiency voorop. 

Activiteiten eerste negen maanden
Engineering & Maintenance ondervindt last van wereldwijde problemen in de toeleveringsketen en zag het operationele resultaat halveren. Cargo presteert in lijn met de eerste negen maanden van 2023. Transavia noteerde een hogere omzet in vergelijking met vorig jaar, ondanks operationele uitdagingen. In totaal reisden van januari tot en met september 7,5 miljoen mensen met Transavia. Daarnaast verwelkomde Transavia zes nieuwe A321neo’s in de vloot. 

Geen enkele andere luchthaven in Europa kiest voor een dergelijke verhoging, waardoor Schiphol de komende jaren aanzienlijk duurder zal zijn in vergelijking met andere Europese hubs zoals Parijs-Charles de Gaulle (CDG) en Kopenhagen (CPH). Ondertussen is Schiphol nog jaren bezig met bouwen en renoveren om de kwaliteit te bieden die reizigers en luchtvaartmaatschappijen mogen verwachten. 

KLM is het eens met Schiphol dat verbetering van de luchthaven en betere dienstverlening voor de reiziger broodnodig zijn. De staat van onderhoud van gebouwen en werkplekken voldoet niet aan de behoeften van reizigers en werknemers op Schiphol. Ook steunt KLM de inspanningen om geluidshinder te beperken en het gebruik van tariefdifferentiatie om luchtvaartmaatschappijen te stimuleren stillere vliegtuigen in te zetten.  

KLM heeft voor het vierde jaar op rij de APEX World Class Award gewonnen. Deze bijzondere erkenning wordt door klanten en de industrie toegekend voor prestaties op het gebied van klantervaring, duurzaamheid en veiligheid. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt door de Airline Passenger Experience Association (APEX), de internationale luchtvaartorganisatie die passagiersbeleving beoordeelt. Winnaars worden gekozen op basis van wereldwijde audits en beoordelingen door consumenten. Ben Smith, CEO van Air France-KLM, nam de prijs in Los Angeles (VS) in ontvangst uit handen van Joe Leader, CEO van APEX Group.

De World Class Award weerspiegelt de prestaties op het gebied van service, gastervaringen, duurzaamheid en veiligheid. KLM wil op al deze aspecten schitteren: op de luchthaven, in haar lounges en natuurlijk aan boord.

KLM erkent haar impact op het milieu en klimaat en ziet dat er grenzen zijn aan wat onze planeet aankan. Actie is nodig om binnen deze grenzen te blijven opereren. Door diverse innovaties tijdens de vliegoperatie en aan boord te testen, kijkt KLM wat deze opleveren, met als doel om ze op te schalen en standaard te implementeren.

Voorafgaand aan de vlucht
Zowel tijdens de voorbereiding als tijdens de vlucht heeft KLM initiatieven getest. Op het gebied van vrachtvervoer wil KLM uiteindelijk alle cargopallets vervangen door lichtgewicht kartonnen alternatieven. Deze verandering bespaart 150kg aan materiaal per vlucht dat nodig is voor het vervoer van vracht. Hiermee hoopt KLM op jaarbasis bijna 0,05% CO₂ (6 kiloton) te besparen (Scope 1 en 3). Daarnaast wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van elektrische grondprocessen en wordt het vliegtuig naar de startbaan gesleept, dit bespaart 400 kg brandstof. KLM test hiermee hoe het werkt om in een operationele omgeving een vliegtuig verder richting de startbaan te slepen, zodat de motoren later gestart kunnen worden.

Optimalisatie van de belading kan ook helpen bij het verminderen van brandstofverbruik en CO₂-uitstoot. Door het gewicht aan boord zo optimaal mogelijk te verdelen ontstaat er een kleine lift onder de neus, waardoor het vliegtuig minder weerstand heeft in de lucht en daardoor efficiënter vliegt.

Passagiers in de World Business Class worden gevraagd om hun maaltijd vooruit te bestellen. Dit helpt KLM om de precieze hoeveelheid eten die nodig is voor de vlucht mee te nemen en voedselverspilling tegen te gaan. Ook worden passagiers aangespoord licht in te pakken.

Daarnaast adviseert KLM passagiers al langer om hun boardingpassen niet meer uit te printen. Dit heeft geleid tot een vermindering van 84% aan geprinte boardingpassen sinds mei 2024.

Initiatieven aan boord
Tijdens de vlucht wordt in de World Business Class lichter servies gebruikt, een resultaat uit de Challenge in 2022. Hiermee wordt per vlucht 5 kg bespaard, resulterend in een jaarlijkse besparing van 150 ton CO2-uitstoot voor de hele vloot van KLM. Bovendien ontvangen World Business Class-passagiers een lichter 3D-geprint KLM-huisje in plaats van de reguliere KLM-huisjes van porselein.

Passagiers kunnen daarnaast aan boord van de vlucht alternatieve brandstof (SAF) kopen, dit kan normaal gesproken alleen van tevoren. De SAF die extra aangeschaft wordt zit dan niet aan boord van de vlucht naar Singapore, maar zal later alsnog gebruikt worden door KLM. Het cabinepersoneel draagt een nieuw uniform van een duurzamere stof van gerecycled PET en met meer stretch, dit levert meer comfort op tijdens het werk aan boord. Ook draagt het cabinepersoneel de eerder geïmplementeerde KLM-sneakers van Filling Pieces.

The Aviation Challenge
The Aviation Challenge is geïnspireerd door de historische World’s Greatest Air Race, deze ging van London naar Melbourne in 1934. De race was bedoeld om de wereld toegankelijker te maken en mensen met elkaar te verbinden. Tegenwoordig liggen de uitdagingen voor de luchtvaart niet meer in het overbruggen van afstanden, maar in het verduurzamen van operaties. SkyTeam daagt de deelnemende luchtvaartmaatschappijen uit om reguliere, commerciële lijnvluchten uit te voeren met zo min mogelijk impact op het milieu.

Ton Dortmans begon zijn carrière bij KLM op 1 augustus 1985 en vervulde sindsdien diverse functies binnen E&M, Ground Services, Flight Operations en bij het Operations Control Center. In 2012 werd hij benoemd tot EVP E&M, een positie waarin hij verantwoordelijk is voor het vliegtuigonderhoud van de KLM-vloot en zo’n 200 externe Maintenance, Repair & Overhaul (MRO) klanten wereldwijd. Ton heeft ook bijgedragen aan verschillende commissies en nevenactiviteiten, zoals zijn rol als voorzitter van EPCOR b.v. en bestuurslid van KLM UK Engineering Ltd.

Marjan Rintel, CEO van KLM: "Het tijdig en veilig onderhouden van vliegtuigen, motoren en componenten, dat is waar het om draait bij E&M. Ton heeft die grote verantwoordelijkheid met verve vervuld, met een groot hart voor de techniek, maar vooral ook voor de mensen daarachter. Hij wist E&M in de afgelopen jaren door pittige omstandigheden te leiden, toen we tijdens COVID veel technische collega’s moesten laten gaan en daarna juist weer moesten opschalen. Ik wil Ton van harte bedanken voor alles wat hij voor KLM heeft betekend en wens hem veel geluk.”

Mathieu Essenberg, die momenteel EVP Hub Operations bij Ground Services is, zal vanaf januari 2025 de rol van EVP E&M overnemen. Mathieu begon zijn loopbaan bij KLM in 2002 en heeft sindsdien diverse managementfuncties bekleed binnen KLM Cityhopper, Flight Operations en E&M. Hij is daarnaast nog steeds gekwalificeerd als gezagvoerder op de Boeing 737.

Marjan Rintel: "Het onderhoud en daarmee de beschikbaarheid van onze vloot heeft onze hoogste aandacht. Mathieu heeft bewezen dat hij grote veranderingen kan leiden en tegelijkertijd oog heeft voor de dagelijkse uitdagingen. Zijn strategische visie en pragmatische resultaatgerichtheid maken hem tot de juiste persoon om E&M te leiden."
 

Koen Bolster, momenteel Vice President Worldwide Operations Cargo, zal per 1 februari 2025 de rol van EVP Hub Operations bij Ground Services overnemen. Koen begon zijn carrière bij KLM in 2006 en heeft sindsdien verschillende functies vervuld binnen Ground Services en Cargo, alsmede bij netwerkplanning en passenger revenue management. Ook was hij werkzaam voor KLM in Frankfurt en Parijs.

Maarten Stienen, COO van KLM: “Met zijn brede KLM-kennis en ervaring kan Koen een grote bijdrage leveren aan de verdere groei en de toekomst van Ground Services. Koen heeft bij Cargo laten zien dat hij de balans kan vinden tussen de dagelijkse operatie en de lange termijn, met oog voor de menselijke kant van processen. Ik wens hem enorm veel succes en zie uit naar onze samenwerking.”

Rijksmonument in renaissancestijl  
Het herenhuis in het centrum van Amsterdam dateert uit 1610 en is gebouwd in Hollandse renaissancestijl. Het huis heeft de status van rijksmonument en dankt zijn naam aan het feit dat het aan drie zijden verschillende grachten heeft: de Grimburgwal, de Oudezijds Voorburgwal (voorzijde) en de Oudezijds Achterburgwal. Hierdoor heeft het grachtenhuis verschillende hoeken: schuin en recht. Het huis onderging in 1909 een grote renovatie en is daarmee een architectonisch meesterwerk geworden. De architect, Jan de Meyer, wilde het grachtenhuis volledig terugbrengen naar de 17de-eeuwse staat nadat het vanaf 1687 meerdere malen was verkocht, verdeeld en verbouwd. Nieuwe kozijnen, trapgevels en, bij de ingang, een zandstenen deurkozijn werden aan het huis toegevoegd. Ook het interieur werd meegenomen in het restauratieproject; de eikenhouten tochtdeuren en marmeren vloeren werden bijvoorbeeld herplaatst. Jarenlang werd ‘Het huis aan de drie grachten’ gebruikt als boekwinkel en uitgeverij.

Over de Delfts blauwe huisjes van KLM  
Sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw reikt KLM Delfts blauwe huisjes gevuld met Bols Jenever uit aan World Business Class-passagiers tijdens intercontinentale vluchten. De huisjes zijn miniatuurversies van gebouwen in Nederland en daarbuiten met een bijzondere geschiedenis en zijn gewilde verzamelobjecten. Sinds 1994 loopt het aantal huisjes synchroon met de leeftijd van KLM. Sindsdien wordt ieder jaar op KLM’s verjaardag op 7 oktober een nieuw exemplaar aan de collectie toegevoegd.

Met het totale pakket van maatregelen streeft KLM op korte termijn naar een verbetering van het bedrijfsresultaat met 450 miljoen euro. Aansluitend bij de groepsambitie van Air France-KLM moet dit leiden tot een structurele winstmarge van boven de 8 procent in 2026-2028.  

KLM neemt deze en andere maatregelen om het netwerk en de dienstverlening voor klanten in stand te houden en om banen zo veel mogelijk te beschermen. De ondernemingsraad en vakbonden zijn door KLM op de hoogte gesteld van de (voorgenomen) maatregelen en doelstellingen. Zij worden via het gebruikelijke overleg verder betrokken om tot definitieve besluitvorming te komen.  

Het gaat in meer detail om: 

• Structurele verhoging van de arbeidsproductiviteit met minimaal 5% in 2025, onder andere door automatisering, mechanisering, het verlagen van verzuim en aanpassing van roosterregelingen;  
• Maatregelen om de gevolgen van het tekort aan vliegers op te lossen en ervoor te zorgen dat we met onze vliegers alle vluchten kunnen uitvoeren, met een betere balans tussen intercontinentale en Europese vluchten; 
• Door het tekort aan technici en de voortdurende leveringsproblemen van onderdelen kan KLM minder vluchten uitvoeren. Er worden maatregelen genomen bij Engineering & Maintenance om het aantal annuleringen terug te dringen. Als dit onvoldoende resultaat oplevert dan zal worden gekeken naar mogelijkheden om het onderhoud deels uit te besteden;  
• Alle investeringen (behalve die in (arbeids)veiligheid en compliance) worden heroverwogen en uitgesteld, zoals het nieuwe hoofdkantoor van KLM en gebouwen van Engineering & Maintenance. De investeringen in onze vloot blijven zoveel mogelijk in stand. 
• Verbetering van bestaande, en introductie van nieuwe producten aan boord voor klanten. Er wordt getest met een uitgebreid cateringaanbod en optimalisering van de vliegtuigindeling. In totaal gericht op een stijging van de inkomsten met minimaal 100 miljoen euro per jaar; 
• Maatregelen om de organisatie te vereenvoudigen, meer synergie te realiseren, te ontdoen van overlap en overhead. Een voorbeeld is de beoogde reorganisatie van de vliegdiensten en trainingsorganisaties; 
• KLM start een verkenning naar mogelijkheden om activiteiten die niet direct bijdragen aan de uitvoering van vluchten uit te besteden, af te stoten of stop te zetten.  

Met verdriet hebben wij vernomen dat Martin Schröder is overleden op 93-jarige leeftijd. Met hem is een vliegenier, luchtvaartpionier en ondernemer pur sang heengegaan. Martins passie voor de luchtvaart leidde tot een luchtvaartmaatschappij die de grondslag was voor het hedendaagse vrachtvervoer maar ook aan de wieg van de moderne vliegvakantie stond. Hij heeft met Martinair tal van (verre) vakantiebestemmingen toegankelijk gemaakt voor de Nederlander. Zijn vasthoudendheid en vooruitziende blik hebben de weg vrijgemaakt voor de hechte samenwerking met KLM en uiteindelijk voor Air France KLM Martinair Cargo. Zijn betrokkenheid was ongeëvenaard. Wij wensen zijn echtgenote, de kinderen, kleinkinderen en andere naasten heel veel sterkte met het verwerken van dit verlies. 

KLM heeft een programma ontwikkeld, waarbij cabinecrew door gebruik van virtual reality kan ervaren hoe het is om weer aan de slag te gaan na een langere periode niet werken. Op deze manier wil KLM de drempel om weer naar het werk te gaan na een langere afwezigheidsperiode, zoals bij ziekte of zwangerschapsverlof, verlagen. Na een succesvolle proefperiode gaat KLM de VR-bril vanaf 1 oktober toepassen in het re-integratieprogramma. KLM is hiermee de eerste grote organisatie in Nederland die gebruikmaakt van virtual reality in het re-integratieproces.

In de virtual reality-omgeving begint de medewerker thuis en doorloopt vervolgens stap voor stap een werkdag: van het inleveren van de bagage in het bemanningencentrum tot het daadwerkelijk opstijgen van het vliegtuig, het werk aan boord en de aankomst bij het hotel. Uit de test komt naar voren dat de bril collega’s meer zelfvertrouwen en motivatie geeft om weer aan de slag te gaan. Ook wordt de VR-applicatie ingezet om te onderzoeken of iemand echt weer klaar is om aan het werk te gaan, doordat het inzichtelijk maakt of en waar de collega vastloopt in het re-integratieproces. Dat helpt bij een gerichte behandeling.

Naast dat de VR-bril helpt om eerder de stap te zetten om weer aan het werk te gaan, blijkt dat het ook bijdraagt aan duurzame inzetbaarheid. Door het mogelijk maken van een gerichte aanpak en het opdoen van meer zelfvertrouwen, vallen collega’s namelijk minder snel opnieuw uit. Het programma sluit nu aan bij collega’s die in de cabine werken, maar KLM wil het programma uitbreiden om het breder in te kunnen zetten.

KLM is voortdurend bezig met het verbeteren van producten en processen. Het pionieren met de VR-bril bij het re-integratieproces sluit daarom goed aan bij het innovatieve karakter van het bedrijf.

Deze winter is op alle Boeing 787 en 777-toestellen de Premium Comfort-klasse te boeken. Deze nieuwste klasse biedt de passagier comfortabele stoelen met onder meer extra beenruimte en een eigen cateringconcept. KLM voegt dit jaar nog drie nieuwe A321neo-toestellen toe en gaat met deze toestellen ook vliegen naar Parijs, Praag en Wenen. Dit jaar verwacht KLM in totaal vier van deze toestellen in gebruik te nemen.

Europa
Op een aantal bestemmingen in Europa vliegt KLM deze winter vaker. Vanaf 28 oktober zes keer per dag naar Billund en twee keer per dag naar Belfast. Daarnaast vliegt KLM drie keer per dag naar Bilbao en vier keer per week naar Malaga en Alicante. Naar Bremen wordt de capaciteit opgeschroefd naar vier vluchten per dag. Ook vliegt KLM drie keer per week naar Rovaniemi (Finland), vorige winter was dit twee keer per week.

Noord-Amerika
Deze winter vliegt KLM naar negentien bestemmingen in Noord-Amerika (Canada, VS, Mexico). In de VS doet KLM deze winter drie keer per week Portland aan. Dit is een nieuwe bestemming die KLM heeft overgenomen van Delta Air Lines. Daarnaast vliegt KLM vijf keer per week naar San Francisco en halverwege het winterseizoen wordt dit een dagelijkse vlucht. Verder vliegt KLM vier tot vijf keer per week naar Edmonton in Canada.

Caraïben en Suriname
KLM vliegt deze winter dagelijks naar Paramaribo, dit is één vlucht extra per week. Sint-Maarten wordt gecombineerd met Port of Spain (Trinidad en Tobago), waarbij de frequentie opgeschroefd wordt naar vijf keer per week. Tijdens de kerst- en voorjaarsperiode wordt het aantal vluchten van en naar Curaçao verhoogd.

Zuid-Amerika
KLM vliegt dagelijks naar Argentinië, Brazilië, Chili, Colombia en Panama. Buenos Aires wordt net als vorig jaar gecombineerd met Santiago de Chile. San José wordt vier keer per week aangevlogen, waarbij deze gecombineerd wordt met Liberia (Costa Rica) nadat het onderhoud aan de landingsbaan daar is afgerond. Verder zijn er zes vluchten per week naar Lima en de combinatie Quito en Guayaquil.

Afrika
KLM vliegt deze winter zeven keer per week naar Lagos. Daarnaast vliegt KLM dagelijks naar twee bestemmingen in Zuid-Afrika: Johannesburg en Kaapstad. Op Kaapstad wordt bovendien de capaciteit vanaf de Kerstperiode tot het einde van het winterseizoen opgevoerd met twee extra vluchten per week, op dinsdag en zondag. Ook zijn er dagelijkse vluchten naar Nairobi en Accra. Passagiers hebben deze winter de mogelijkheid om naar drie bestemmingen in Tanzania te vliegen: er vertrekt een dagelijkse vlucht naar Dar es Salaam die vijfmaal per week wordt gecombineerd met Kilimanjaro en tweemaal per week met Zanzibar. Verder worden deze winter ook Kigali in Rwanda en Entebbe in Oeganda vijfmaal per week aangevlogen. 

Azië en Midden-Oosten
De capaciteit naar Azië is nog niet volledig hersteld van de COVID-pandemie en door het omvliegen in verband met de situatie in Rusland duren vluchten langer dan gebruikelijk. Deze winter wordt dezelfde dienstregeling als vorige winter gevlogen. Zo vliegt KLM dagelijks naar Shanghai en Beijing en viermaal per week naar Hong Kong. Ook doet KLM Tokio Narita dagelijks aan en driemaal per week Osaka. Seoul in Zuid-Korea wordt vijf keer per week aangedaan. Passagiers kunnen dagelijks naar Bali, met een tussenstop in Singapore. Daarnaast vliegt KLM zes keer per week op Jakarta met een tussenstop in Kuala Lumpur. Bangkok is iedere dag te bereiken met een dagelijkse vlucht. In India worden Delhi en Mumbai dagelijks aangevlogen en is er zes maal per week een vlucht naar Bengaluru.

KLM vliegt deze winter dagelijks naar Dubai. Ook wordt de route naar Riyad en Damman zesmaal per week gevlogen.

Pathfinder is een aanpasbare, geavanceerde oplossing gebaseerd op kunstmatige intelligentie, machine learning en geavanceerde optimalisatie. De oplossing voor intelligente vliegtuigtoewijzingsoptimalisatie, die is afgestemd op de behoeften van SIA, stelt luchtvaartmaatschappijen in staat gesteld hun operationele veerkracht te versterken, de punctualiteit te verbeteren en het materieel efficiënter te benutten.