Schiphol zorgt enerzijds voor brood op de plank anderzijds voor overlast. Het was de VVD die dat woensdag in het debat van de gemeenteraad registreerde. Die mening deelde bijvoorbeeld GroenLinks niet. Simon Lutz van die partij was bijvoorbeeld tegen verplaatsing van een deel van de vluchten naar Lelystad en vóór krimp van Schiphol. Maar politici die tegen Schiphol zijn, moeten ook zélf niet vliegen, vond VVD-raadslid Menno van Leeuwen. Aan de orde was de ‘Strategische Agenda Schiphol’, in wezen een geactualiseerde versie van de Position Paper uit 2019, waarin staat hoe Amstelveen ongeveer denkt over de luchthaven.
In wezen een discussie tussen voor- en tegenstanders van vliegtuigen die al meer dan een halve eeuw bestaat, al is in de loop der jaren bij de geluidhinder bijvoorbeeld de fijnstof gekomen, waarop vooral tegenstanders wijzen.
Aantrekkelijker
Gezondheid is een breed terrein, waarvoor milieuorganisaties zich blijvend hard maken. Maar de luchthaven hoort bij Amstelveen, zei raadslid Gonnie van Rietschoten van Actief voor Amstelveen. Velen verdienen daar hun brood. Dat maakt de stad ook aantrekkelijk, betoogde wethouder Adam Elzakalai. Hij was met de PvdA eens dat nu geen vrijblijvende beloften moeten worden gedaan maar, hoe men het keert of wendt, uiteindelijk is het Den Haag die erover beslist en niet een lokale overheid. “Maar Schiphol ligt wel in onze achtertuin”, gaf hij toe. Amstelveen is volgens hem een belangrijke speler. De wethouder sprak zich uit voor verplaatsing naar Lelystad van een deel van de vluchten, waar vooral GroenLinks tegen was, dat opriep zich daar tegen te verzetten. Lutz vond de stategische agenda slechts ‘marginaal’ gewijzigd ten opzichte van de Position Paper. “Eigenlijk is het oude wijn in nieuwe zakken”, zei hij. Elzakalai wees ook op de vele verdiensten die Schiphol oplevert en de bereikbaarheid. Een stad die dichtbij een luchthaven ligt, is nu eenmaal qua handelsbetrekkingen aantrekkelijker om zich te vestigen, zei hij.
Overlast stijgt
Raadslid Maarten de Haan van D66 zei dat het aantal vluchten en daarmee de overlast stijgt, alsmede het aantal nachtvluchten en evenzeer de klachten. “D66 staat voor een meetbaar beleid”. Maar zijn eigen wethouder Floor Gordon dreigt door het Luchthaven Inrichtingsbesluit Schiphol (LIB) duizenden studentenwoningen in Kronenburg te moeten missen. Op grond van een nieuw inrichtingenbesluit voor Schiphol, waaraan wordt gewerkt, is het best mogelijk dat Amstelveen die woningen. De norm is nu 478.000 vliegbewegingen, terwijl dat 500.00 was, naar 450.000 is volgens De Haan voldoende. Zijn zorg betrof ook de toekomstige generaties. CDA-fractievoorzitter Siegmann vond dat de afspraken die gemaakt zijn niet worden nagekomen en daar zou hij in de agenda meer over willen lezen, net als over de gesteldheid van de lucht en de gezondheid. Inwoners vertrouwen de overheid niet, was zijn conclusie.
Lutz was namens GroenLinks een van de meest kritische. Hij zag nauwelijks concrete verbeteringen en vond ten opzichte van andere bedrijfstakken het niet eerlijk dat de luchtvaart zich niet aan verplichgtingen hoeft te houden die voor andere sectoren wel gelden, bijvoorbeeld aan de belastingvrije kerosine (brandstof). Dat leek Siegmann met hem eens. De prijs van kerosine moet bovendien verwerkt worden in die van tickets, zei hij.
Stiller en schoner
Actualisering is het resultaat van een unaniem aangenomen motie door de raad. Hoewel de Rijksoverheid het bevoegd gezag is voor Schiphol, heeft het gemeentelijke bestuur behoefte om de korte, middellange en lange termijn qua strategische inzet te beschrijven, zegt het. Stiller en schoner moet de luchthaven worden volgens Jacqueline Solleveld van Burgerbelangen Amstelveen (bbA). Gezondheid staat voor die partij bovenaan en zij zou in de agenda graag willen zien dat alle ricico’s worden genoemd.
Ergernis
Verplaatsing van een deel van de vluchten, bijvoorbeeld van vakantievluchten, vindt net zo min bij GroenLinks als bij de SP genade. Het is volgens fractievoorzitter Patrick Adriaans van die laatste partij het paard achter de wagen spannen. Hij zag ook dat door toenemende drukte de werkomstandigheden op Schiphol steeds zwaarder worden, zoals zijn partij onlangs bewees tijdens een bijeenkomst met bagageafhandelaars. Voor de ChristenUnie had Dianne Hoefakker vooral de mond vol over leefbaarheid. Het zoeken naar een oplossing door het rijk ontslaat Amstelveen niet van de raak volgens haar scherper te reageren en een koers te varen die past in de hedendaagse realiteit, die jarem geleden nog anders was. Er is de lang gezocht naar een middenweg tussen verdienen en gezondheid, volgens haar. Over die balens en de keerzijde daarvan had ze wel wat meer in het stuk willen zien. “Amstelveen moet krachtiger naar oplossingen streven”, zei ze. Een bondgenootschap met organisaties die hetzelfde willen lag volgens haar voor de hand. Daarbij sloot ze juridische procedures allerminst uit. Schiphol is volgens Hoefakker een bron van ergernis. Waarbij Van Rietschoten er op wees dat moderne vliegtuigen steeds stiller worden.
Krimp
Schiphol is de enige luchthaven ter wereld waar men over ‘krimp’ spreekt, zei de wethouder. Hij vergeleek de meetappatuur met ‘emmertjes’, die langzaam vollopen en binnenkort onder elke landingsbaan staan. Op een gegeven moment is de emmer vol en luchverkeersleiding moet dan een goed verhaal om aan te geven wáárom dat nog was. “Want de verkeersleiding maakt uit welke baan vliegtuigfen moeten nemen”, zei Elzakalai. Het gebrek aan belastingheffing op kerosine vindt volgens hem zijn oorsprong in het Chicago Verdrag, dat na de Tweede Wereldoorlog van kracht werd en onder het motto ‘nooit meer oorlog’ sprak met uit dat mensen elkaar moesten kunnen bereiken.
De wethouder dacht in de strategie een goede balans de hebben gevonden, al waren de anti-partijen het daar niet mee eens. Het zijn, volgens De Haan, boodschappen die men al kent. Van Leeuwen merkte nog op dat houtstook een zwaardere aanslag op de gezondheid betekende dan luchtvaart. Maar hij wilde naar zijn zeggen de GroenLinksers hun geregeld vliegen niet onthouden.
En de VVD-er Van Leeuwen zag al de raadsvergadering voor zich, met veel moties en veel zinloos gepraat omdat er geen beslissingen zijn te nemen, hooguit over een strategie die nergens toe leidt. Maar Amstelveen is geen medebezitter van Schiphol, zoals het door GroenLinks bestuurde Amsterdam…..