Log in
Waarom buitenlessen in het primair onderwijs goed zijn voor de hersenen
ZAKELIJK-NIEUWS-LANDELIJK
Buitenlessen worden steeds populairder in het primair onderwijs. Niet alleen vanwege de frisse lucht en de verandering van omgeving, maar vooral omdat ze aantoonbare voordelen hebben voor de cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen. Maar ook voor de leerkracht zelf kunnen buitenlessen verrassende voordelen bieden. Hier zijn vijf redenen waarom je vaker met je klas naar buiten zou moeten gaan.
1. Verbeterde concentratie en cognitieve functies
Leren in de buitenlucht stimuleert de hersenen op unieke wijze. Onderzoek wijst uit dat natuurlijk daglicht, frisse lucht en fysieke activiteit bijdragen aan een betere concentratie en betrokkenheid bij de lesstof. Bovendien verhoogt beweging de doorbloeding van de hersenen, wat zorgt voor een betere zuurstoftoevoer en een verhoogde aanmaak van dopamine en endorfine. Deze neurotransmitters spelen een cruciale rol in motivatie, geheugen en leerprestaties.
Uit studies blijkt ook dat kinderen die regelmatig buiten leren, hogere scores behalen op gestandaardiseerde toetsen. Dit komt omdat de hersenen zich in de natuur sneller kunnen herstellen van mentale vermoeidheid, wat leidt tot een betere focus en probleemoplossend vermogen. Een recent onderzoek van de Universiteit van Aarhus bevestigt dat kinderen die vaak buiten leren, minder last hebben van stress en angst, wat hun cognitieve functies verder versterkt.
2. Versterking van executieve functies
Buitenlessen bieden niet alleen voordelen voor de directe concentratie, maar versterken ook de executieve functies van kinderen. Dit zijn cognitieve vaardigheden die nodig zijn om complexe taken uit te voeren, zoals plannen, zelfcontrole, flexibiliteit in denken en beslissingen nemen. Omdat buitenlessen vaak gepaard gaan met fysieke uitdagingen en onverwachte situaties, leren kinderen beter omgaan met veranderingen en ontwikkelen ze hun probleemoplossend vermogen.
Daarnaast blijkt uit onderzoek van de SLO dat kinderen die regelmatig buiten bewegen, een beter ruimtelijk inzicht ontwikkelen. Dit kan zich vertalen naar betere prestaties in vakken zoals rekenen en natuurkunde, waar ruimtelijk denken een belangrijke rol speelt.
3. Bevordering van sociaal-emotionele ontwikkeling
Buitenlessen creëren een meer informele en ontspannen leeromgeving waarin leerlingen sneller geneigd zijn om samen te werken en te communiceren. Dit bevordert de ontwikkeling van sociale vaardigheden, zoals samenwerken, delen en conflictoplossing. In de natuur verdwijnen vaak de strakke hiërarchieën die je in een klaslokaal ziet, waardoor kinderen zich vrijer voelen om hun stem te laten horen.
Bovendien versterken buitenlessen het groepsgevoel. Wanneer leerlingen samen een uitdagende opdracht volbrengen, zoals een natuuronderzoek of een estafettespel, groeit het vertrouwen in elkaar en worden vriendschapsbanden versterkt. Dit draagt bij aan een positieve groepsdynamiek en een veiliger leerklimaat.
4. Stimulering van creativiteit en intrinsieke motivatie
De natuurlijke omgeving prikkelt de verbeelding en verwondering van kinderen. Buiten zijn er geen vaste muren of gestandaardiseerde werkbladen, waardoor kinderen gestimuleerd worden om creatieve oplossingen te bedenken voor problemen. Denk bijvoorbeeld aan het bouwen van een hut, het maken van een eigen landkaart of het bedenken van een verhaal bij een wandeling door het bos.
Daarnaast blijkt uit onderzoek van het Natuur College dat kinderen die regelmatig buiten leren, meer intrinsieke motivatie ontwikkelen. Ze ervaren leren als iets natuurlijks en spannends, in plaats van als een verplichting. Dit kan leiden tot een diepere en blijvende interesse in leren, zelfs als ze weer binnen aan de slag gaan.
5. Voordelen voor de groepsleerkracht
Niet alleen als leerling, maar ook als groepsleerkracht in het primair onderwijs profiteer je van buitenlessen. Veel leerkrachten ervaren minder stress en meer werkplezier als ze buiten lesgeven. De afwisseling van de omgeving biedt een frisse wind voor de dagelijkse routine en kan burn-outklachten verminderen. Daarnaast voelen veel leerkrachten zich creatiever en energieker na een buitenles, wat hun eigen motivatie en werkplezier vergroot.
Buitenlessen geven leerkrachten bovendien de kans om hun pedagogische vaardigheden op een andere manier in te zetten. Ze kunnen meer gebruik maken van spel, beweging en ontdekking, wat zorgt voor een dynamischer en vaak leuker leerproces. Bovendien versterkt de informele setting vaak de band met de leerlingen, omdat er ruimte is voor persoonlijkere gesprekken en meer directe interactie.
Buitenlessen zijn goed voor leerling en leerkracht
Buitenlessen bieden voordelen voor zowel leerlingen als leerkrachten. Ze verbeteren de cognitieve functies, versterken sociale vaardigheden, stimuleren creativiteit en verminderen stress. Voor leerkrachten bieden ze bovendien een kans om op een andere, meer ontspannen manier les te geven. Met de groeiende aandacht voor het welzijn van leerlingen en de toenemende vraag naar innovatieve onderwijsvormen, is het duidelijk dat buitenlessen een waardevolle toevoeging kunnen zijn aan het reguliere lesprogramma.
Het bericht Waarom buitenlessen in het primair onderwijs goed zijn voor de hersenen verscheen eerst op Nieuwe Meerbode.
